PANTAILAK HAUR HEZKUNTZAN

Tresna digital eta elektronikoa da, bertan lan egiteko zein beste erabilpen batzuk emateko balio duen aparatua da.

desabantailak

*Pribatasun gutxi

*Familiarekin harreman eza

* Izkutuko informazioa beste pertsona batek ikusi dezake.

* Lagunarte eskasa

Sexu, biolentzia gaiak oso modu errazean ikusteko arazoa

abantailak

* Informazioa bilatzeko herraminta aproposa.

* Beste jendearekin harremantzeko aproposa, baita beste herrialdeetako jendea ezagutzeko ere.

* Jolasteko, lanak egiteko.

* Komunikazioa errazten du.

Tableta, ordenagailu eramangarria da. Edozein tokitara eraman daiteke, kalean erabiltzeko, empresa bidaietarako, autobusean edo beste zenbait garraiotan zaudenean erabiltzeko... Tabletak sentsorez horniturik daude, eta besteak beste kamera, mikrofonoa, azelerometroa eta ukimen pantaila dituzte. Tabletak, oro har, telefono adimentsuak eta PDAk baino handiagoak dira.

ezaugarriak

abantailak

* interneta erabiltzeko aukera ematen du, joaten zaren tokira, hau da, seinalea badago.

*Entretenitzeko balio du, tamainan.

*Erraz eraman daiteke alde batetik bestera.

*Ikaskuntzaren hobekuntzak ekarri ditu. Irakaskuntzan berrikuntza izugarriak, jardueren izaera aldatu eta irakaskuntza-ikaskuntza prozesua aldatu.

desabantailak

* Ez ditu CD/DVD-ak irakurtzen.

*Jokoetan, interneten, txateatzen... denbora asko galdu dezakezu asko erabiltzen baduzu.

* Kolpe txiki batekin erraz apur daiteke.

Telefono mugikorra, sarean eta haren zerbitzuetan barrena erabiltzeko balio duen aparatu elektroniko inalanbriko bat da. Mugikorrek hainbat funtzio berri irabazi dituzte urteen poderioz, ez dira deiak egiteko edota mezuak bidaltzeko soilik. Besteak beste, PDA, argazki eta bideo kamara, agenda elektrónikoa, ordulari iratzargailua, kalkuladora, mikro-proiektorea, GPS edo multimedia erreproduzitzailea.

Ezaugarriak

Abantailak

Larrialdi egoeretan segurtasuna

Haurren egoeren kontrola

Gainean agenda bat eramateko aukera

Denbora guztian komunikatuta egoteko aukera

Desabantailak

Adiktiboa eta osasunerako kaltegarria: estresa, depresioa, lo falta, tumoreak...

Begiko tentsioa eta behatz digitala izeneko lexioak

Dependentzia

Diru gastu larriak

Ikus-entzunezko aparatuen batartez erreproduzitzen diren jokoak dira, oro har istorio batean oinarritzen dena, jokoa kontrolatzeko interfaze bat (botoiak, adibidez) erabiliz.

ezaugarriak

abantailak

Adikzioa dela eta, antsietatea eta urduritasuna gehitu

Haurrentzako gomendagarriak ez diren gaiak agertzen dira: sexua, biolentzia..

Sedentarismoaren arazoa ekarri dezake

Internet-en bidez hainbat datu denen eskuetan egoteko arriskua

desabantailak

Superazio grina garatzen dute

hausnartzeko gaitasuna hobetu

Erreflexuak eta koordinazioa hobetzen dituzte

Gai desberdinen inguruan ikasteko aukera

Adingabeen eskubidea da irudia edota ahotsa ez erabiltzea haien edo haien legezko ordezkariaren baimenik gabe, eguneko legediak esaten duenaren arabera. Adingabearen identifikaziorako izena, irudia, edota beste hainbat datu hedatzea debekatuta dago.

EDUKIAK

Adingabeen garapen fisiko, mental edo morala kaltetzen duten ikus-entzunezko edukiak debekatuta daude, hare gehiago, pornografia eta doaneko biolentzia dituzten eszenak.

Gurasoek kontrolatu dezakete baldintzako sarbidea. Adingabeen garapen fisiko, mental edota morala kaltetu dezaketen edukiak 22:00etatik 6:00etara emititu beharko dira. Adingabeentzako ez diren edukiak soinu eta ikurren bidez erakutsi beharko dira. Ikurra eduki osoan zehar mantendu beharko da.

ikasleak

Marrazki bizudunen jostailuak

Marrazki bizidunen arropa

Marrazki bizidunen kantak

gelako materialak

Pirritx, porrotx, eta abarren posterrak

CD-ak (abestiak)

Peppa pig-en posterrak

Ordenagailu bat gela bakoitzean (Toki Eder)

"Cars" marrazki bizidunen edalontziak

irakasleak

Pirritx, porrotx, eta abarren abestiak abesten zituzten

Marrazki bizidunen amantalak zeramaten (batzuk)

Betiko ipuinak kontatzen zituzten

Telebistako marrazki bizidunen abestiak abesten zituzten (Peppa pig, Pocoyo...)

bideo gela

PIXAR laburmetrajeak

Pirritx eta Porrotxen bideoak

Pottokiak

Hartz txiki

Ipuin klasikoen bideoak

Hiztegiarekin erlazionatutako bideoak

Etxean ordu asko ematen dute telebistaren aurrean

Nahiz eta txikiak izan, badakite ordenagailua erabiltzen

Jolasteko (ingelesa ikasteko jolasak)

Gurasoen mobilekin jolasten dute

Telebistan ikusten duten gehiena marrazki bizidunak dira

Ordutegi desberdinak ordua eta egunaren arabera

Estatuko ordutegia erreferentzia hartuta

8:00- 9:00 eta 17:00- 20:00 lan egunetan eta 9:00- 24:00 larunbata, igandeak eta estatuko festa egunetan. 13 urte baino gehiagorako kalifikatutako edukiak.

Zori joku eta apustu saioak 1:00 eta 5:00ak bitartean emitituko dira.

Esoterismo
eta parazientzia edukiak dituzten saioak 22:00 eta 7:00ak bitartean emititu
beharko dira.

Eduki sexuala ez da agertuko

Jarrera egokiak bultzatu behar dira

Biolentzia irudiak ez dira agertuko

Hizkuntza desegokia ez da onartuko

Ezin izango dira pertsonen eta familien arteko liskarrak espektakulo moduan saldu

TELEBISTA ETA INDARKERIA

Estereotipo eta rolak elarazten dira

Ekintza desegokiak agertzen dira (borrokak, hilketak...)

Haurrek hau imitatzen dute eta ohiko ikusten dute.

Hizkuntza gordina erabiltzen da

Irudi bortitzak ikusten dituzte

Sentiberatasuna galdu

Ez dute errealitatea bereizten

Sexu irudiak

GIZARTEAN

EREDU ETA BALIO BERRIAK

TELEBISTAREN GIZARTEAN DITUEN ERAGINAK

Beraientzat baliagarriak diren baloreak eta ideiak erakutsi behar zaie, gero haiek ikusten duten guztiarekin ikuspegi kritiko batetik aztertzeko.

Haurrak haien familiak dituzten ideologia, erlijio, bizimodu, eta abar desberdinak ezagutu dezakete.

Haurrak idei kontrajarri asko ikusi ditzakete, eta honen ondorioz hauek nahastu al dute.

Komunikabideak ordezkatu dute lehen familiak, eskolak, eta oro har haurraren ingurua sozializatzeko lana hartu du.

Telebista ez du errealitatea den bezala erakusten, baizik eta guk ikusarazti nahi dutena erakusten digute.

ESTEREOTIPO ETA ROL EREDUAK

Desabantailak

Matxismoa oraindik ikusi dezakegu (iragarki, serie, pelikuletan, eta abar.)

Betiko estereotipoak ikusten jarraitzen ditugu.

Betiko rolak: emakumezkoen eta gizonezkoen rolak antzematen dira.

Abantailak

Komunikabideei esker estereotipoen eta betiko rolen salaketa egin daiteke.

Aldakuntzak ematen ari dira, beraz, orain bizimodu, estereotipo, eta abar desberdinak ikusi ditzazkegu.

PUBLIZITATEAREN ERAGINA HAURRENGAN

Edertasunari garrantzi handia ematen zaio

Irudiarekin obsesioa, honen ondorioz, txikitatik arazo psikologikoak izan ditzakete.

Betiko estereotipoak bultzatzen dituzte (arrosa neskentzako, urdina mutilentzako...)

Betiko rolak bultzatzen dituzte (Neskak panpinekin jolastu, mutilak kotxeekin...)

Publizitate gehiegi haurrei bideratuta (jostailu iragarkiak, serieak...)

Manipulazioa: Haurrak jostailuak ikusi eta eskatzen dute.

Iragarkiak, eta oro har publizitatea ez du babestutako ordutegiak kontutan hartzen. (Iragarki askotan sexu irudiak, indarkeria eta abar erabiltzen dute.)

INFORFAZIO ITURRI

Desabantailak

Errealitatea eta fikzioa dezberdintzeko zailtasunak dute telebistan ikusten dutenaren ondorioz.

Gurasoek irakatsi behar diete zeintzuk diren errealitatearen eta fikzioaren mugak

Abantailak

Programa aproposekin, haurrak ikasi dezakete.

Mundua nolakoa den ikusi dezakete.

Ordenagailuetan jolasten dituzten jokuei esker ikasi dezakete

Hizkuntzak ikasten dituzte

Teknologia berriak erabiltzen ikasten dute

Pantailen ondorio txarrak jasatzen dituzte (begietan arazoak...)

Errealitatea eta fikzioa nahastu dezakete

Betiko jokuak baztertzen dituzte, (kalean egiten diren jokuak, mahaieko jokuak...) bideojokuetara jolasteagatik

HAURREN ESKUBIDEAK

18 urte beherako ume guztiek eskubide berdinak dituzte arraza, sexu, erlijio edo jatorria dela ere

UNICEF – Haurtzaroaren eskubideak
Umeen eskubidei buruzko Hitzarmenak umeek eskubideak dituztela gaineratu zuen, une horretara arte existitzen ez ziren eskubideak. Haurtzaroaren eskubideak lau oinarrizko printzipioetan oinarritzen dira:
Ez diskriminazioa: ume guztiek eskubide berdinak dituzte.
Umearen interesa da garrantzitsuena: haurtzaroan ondorioak izango duten lege, erabaki edo politikek kontuan izan behar duten zer den umearentzako hoberena.
Bizitzeko, bizirauteko eta garapenerako eskubidea: ume guztiek bizitzeko eta garapen egokia izateko eskubidea dute.
Partehartzea: adingabeei eragiten dieten erabakietan partehartzeko eskubidea dute, baita haien iritziak kontuan hartzeko ere.
Eskubideak guztiz betetzeko lana egin behar den arren, duela 25 urte CDN onartu zenetik (1989an) hainbat garaipen garrantzitsuak izan dira sektore ezberdinetan.
Hitzarmenak umeen eskubideak jasotzen ditu 54 artikuluetan banatuta.

Nola aldatzen dute hitzarmenaren eskubideek umeen bizitza?

FAMILIAN

Hitzarmenaren 19. artikuluak dio Estatuaren eginbeharra dela umeak edozein tratu txarrengatik babestea (...).
Momentuz munduko 14 herrialdeek debekatu dute espresuki familian barruan ematen den zigor fisikoa, horietako 12 herrialdek hitzarmena sinatu ondoren.
Espainiako estatuan Kode Zilbak ez du begiespen gurasoek umea jo izana.

IKASTETXEAN

Hitzarmenak gobernuak konprometitzen ditu beharrezko eta doaneko hezkuntza ematera, behintzat, lehen hezkuntza.
Espainiako Estatuak 1990an beharrezko hezkuntza 16 urteetara hedatu zuen, eta, duela gutxi, doaneko hezkuntza 3 eta 6 urteetako umeetara hedatu da.

GIZARTEAN

Umeak babestu edo zaindu ezin dituzten familiak, edo hau egiteko baliabide nahikoak ez dituzten familiak, gobernuek laguntzeko erantzukizuna dute edo umeak adoptatu nahi duten familiak bilatzen lagunduko dute.
Espainiako estatua, 1996ko Adingabeen Babesera Lege Juridikoak prozesu hauek martxan jartzeko urratsak ezarri zituen, kontuan hartzen adoptatu izan behar den umearen interesa.