Euskal herriko musika tresna

Dultzaina aerofonoen familiakoa da. Kanaberazko mihi bikoitzeko eta metalezko tudel bati lotuta Tudela tutuan sartzen da, mihiak eta tutua lotuz eta hauen hots bibrazioak tutura Kono formakoa da gehienetan zurezkoak eta metalezkoak dira. Zortzi zulo ditu zazpi aurrealdean eta bat goian

Txirula haize instrumentua da. Zurezko metalezko eta plastikozkoak badaude. Zortzi zulo ditu zazpi aurrealdean eta bat atzekoan. Ertzatik jotzen da haizea. Nota aldatzen da zuloak zapalduz.

Ttunttuna hari instrumentuen kordofonoen familiakoa da. Forma ezberdinetako leihoak dituen zurezko erresonantzia kaxa luzexka du. Goitik behera tenkaturik sei hari izaten ditu. makilarekin hariak kolpatzen ttun-ttuna jotzen du.

Danbolina danbor zilindrikoa da. Kaxa larruzko mintzez itxia dago goian eta behean. Txistua laguntzeko instrumentu bat da.Makil batzuekin jotzen da zintzilikatuta.

Panderoa membrafonoa da.  Esku eta atzamarrekin jotzen da. Egurrezko uztai borobila dauka ara batean edo bitan , dozena erdi txinda pare dauka. Bi modu desberdinetan jotzen da kolpeak emanez eta igurtziz.

Soinu txikia musika tresna botoidun bat da. Zabaltzen eta botoiari eman behar da jotzeko.Soinu txikiaren hauzpoa angeluzuzen batek eta bere muturretan egurrezko bi koadroz osatua dago bata botoi asko dauka eta bestea teklatu txiki batekin, hauzpoa ezkerreko eskuarekin ireki eta itxiz eta eskuinarekin teklak sakatuz jotzen dena. Oso itxura berezia du.

Txalaparta idiofonoa da. Bi pertsonarekin jotzen da. pertsona bakoitza bi makilak ditu. Bikoteka musika egiten ditu. Jotzeko lau makila erabiltzen dira. Hauen luzera eta itxura asko aldatzen da toki batetik bestera. Horizontalki jarrita jotzen dute goitik behera. Normalean egurrezkoak dira

Txistua aerofonoen familiakoa da. Txistua hiru zuloko flauta da eta esku batekin jotzen da. Normalean zurezkoa dira baina plastikozkoak eta metalezkoak ere dago. Hots handiak ematen duen harmonikoa da.

Suprinua aerofonoen familiako da hurritzaren azalarekin egindako konoa da. Tonu aldatzeko bi zulo ditu. Punta ahoan sartu haizea eman eta bi zuloa itxi eta irekitzen dira.

Txanbela aerofonoen musika tresna da konikoa da eta ezpelez eginda dago. Zortzi zulo ditu, zazpi aurrealdean eta bat goiko aldean. Txanbelarekin aire libreko doinuak jotzen zituen.

Nafarroako gaita aerofonoen familiakoa da kono formakoa da. Zazpi zuloi ditu. Normalean haize emisioa eta gainontzeko jotzeko teknikak dultzainarenak bezalakoak dira.

Alboka Euskal Herriko haizesko musika tresna da. Klarinete bikoitz bat da. Alboka adarrezkoa edo zurrezkoa izan daiteke . Alboka haizea etengabe bota behar da, hotsa gelditu. Gabesudurretik haizea hartzen du ahotik botatzen du.

Tobera idiofonoa da. Arruntena gutxi behera metro eta erdiko altzairuzko palanka izaten da. Bi muturretatik zintzilik dago, bi pertsonak sokekin helduta. 

Musugitarra Idiofonoko familia da. Metalezko zahar giltza irudikatzen ditu. Muturretan, paraleloki bi beso ateratzen zaizkio kanpoaldera. Tronparen bi besoak espainean artean hortzen kontra jartzen dira, ahoa bibrazioa erabilita eta beronen barruko espazioa aldatuz tonu desberdinak lortzen dira.