Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute
Garezurrak eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak.
Bi atalez osaturik dago:
Entzefaloa: hiru osagai nagusi ditu:
Garuna
Funtzioak
KONTZIENTE: egiten da hartzaileek hartutako informazioa.
BORONDATEZKO JARDUERAK: zuzentzen dituzten aginduak prestatzen ditu.
PENTSAMENDU, OROIMEN, HIZKUNTZA, IKASKUNTZA: eta abarren arduraduna da.
GORPUTZAREN MUGIMENDU, LO, GOSE eta EGARRI: bizi-funtzioen arduraduna da.
Zerebeloa
Borondatezko mugimenduak: (oinez ibiltzea,…) koordinatzen ditu.
Gorputzaren orekaz arduratzen da.
Bizkarrezur-erraboila
Bizkarrezur-muinari lotuta dago.
Oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu: bihotz-taupadak, birika-aireztapena, doministikuak, zotina, oka, mugimendu peristaltikoak,…
Bizkarrezur miuna
Meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.
Hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira NERBIO-ZUNTZAK osatzeko.
Zuntzak, sortetan elkarturik, NERBIOAK osatzen dituzte.
Bi sistema bereizten dira:
Nerbio-sistema somatikoa:
Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute.
Gorputzaren mugimenduan esku hartzen du.
Nerbio-sistema autonomoa:
Ez dago garunaren mendean.
Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren oinarrizko funtzioak eragiten ditu: bihotz-taupadak, biriketako mugimendua edo guruin-jariaketak.
Bi azpisistema handitan banatzen da, antagonikoak eta osagarriak direnak:
Sinpatikoa: jarduera-egoeretarako prestatzen du gorputza.
Parasinpatikoa: atseden-egoeretarako prestatzen du.
Borondatezko jarduera kontzienteak eragina izan dezake funtzio horietan.
Nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatzen dira.