NERBIO-SISTEMA

Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute

Garezurrak eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak.

Bi atalez osaturik dago:

Entzefaloa: hiru osagai nagusi ditu:

Garuna

Funtzioak

KONTZIENTE: egiten da hartzaileek hartutako informazioa.

BORONDATEZKO JARDUERAK: zuzentzen dituzten aginduak prestatzen ditu.

PENTSAMENDU, OROIMEN, HIZKUNTZA, IKASKUNTZA: eta abarren arduraduna da.

GORPUTZAREN MUGIMENDU, LO, GOSE eta EGARRI: bizi-funtzioen arduraduna da.

Zerebeloa

Borondatezko mugimenduak: (oinez ibiltzea,…) koordinatzen ditu.

Gorputzaren orekaz arduratzen da.

Bizkarrezur-erraboila

Bizkarrezur-muinari lotuta dago.

Oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu: bihotz-taupadak, birika-aireztapena, doministikuak, zotina, oka, mugimendu peristaltikoak,…

Bizkarrezur miuna

Meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.

Hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira NERBIO-ZUNTZAK osatzeko.

Zuntzak, sortetan elkarturik, NERBIOAK osatzen dituzte.

Bi sistema bereizten dira:

Nerbio-sistema somatikoa:

Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute.

Gorputzaren mugimenduan esku hartzen du.

Nerbio-sistema autonomoa:

Ez dago garunaren mendean.

Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren oinarrizko funtzioak eragiten ditu: bihotz-taupadak, biriketako mugimendua edo guruin-jariaketak.

Bi azpisistema handitan banatzen da, antagonikoak eta osagarriak direnak:

Sinpatikoa: jarduera-egoeretarako prestatzen du gorputza.

Parasinpatikoa: atseden-egoeretarako prestatzen du.

Borondatezko jarduera kontzienteak eragina izan dezake funtzio horietan.

Nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatzen dira.