คัมภีร์ชวดาร
ความหมาย “ลม” (วาตะ)
ควบคุม ส่งเสริม อวัยวะร่างกายทุกส่วน ทั้งเลือด เนื้อ ไขกระดูก ฯลฯ
โทษ 80 อาการ เช่น ทำให้เล็บพิการ ทำให้เสียวตามห้าตา ทำให้ปวดข้อเข่าา
ลมพัดขึ้นเบื้องสูง ธาตุกำเริบ อาการ เสียว เจ็บ ปวด ทำให้ชา
1.ลมอุทธังคมาวาตา พัดขึ้นเบื้องบน 2.ลมโธ่มาวาตาพัดลงเบื้องต่ำ *หากลมทั้ง 2 ระคนกันเมื่อใด “โลหิตนั้นร้อนประดุจกันกับไฟ
ลมมีพิษ 6จำพวก
อินทรธนู(ในกองไข้) *หญิงเป็น ซ้าย *ชาบเป็น ขวา
กุมภัณฑ์ยักษ์(ในกองไข้) *กำหนด 11วัน
อัศมุชี ผู้ใหญ่แบะเด็ก
ราทยักษ์ *11 วัน
บาดทะจิต ละเมอเพ้อดุจปีศาจเข้าสิงอยู่ * 11วัน
พุทธยักษ์ ขาดสติไม่ดี ปากเบี้ยว ตาแหก
โรคที่เกี่ยวกับเส้นเอ็น ทั้งสิ้น 10 เส้น
อิทา
ปิงคลา
สุมนา
กาละทาี
สหัสรังษี
ทวารี
จันทะภูสัง
รุชำ
สุขุมัง
สิกขิณี หรือ คิชฌะ
ลมมีพิษมาก 6 จำพวก
กาฬสิงคลี
ชิวหาสดมภ์
มหาสดมภ์
ทักขิณโรธ
คติยาวิโรธ
อี่งุ้มอี่แอ่น
ลมพิเศษ (ลมทั่วไป)
ปัถวีกำเริบ อาโปธาตุ เป็นฟอง สำแดงโทษ
ลมพัดในลำใส้ ลูกกลิ้งอยู่ในท้อง เสียดหัวใจ
ลมเข้าในใส้ใหญ่และลำใส้น้อย ชักมือกำซักเท้าตัวแข็งงอ
ลมบาทาทีก สลบทั้งลง ทั้งอาเจียน ให้มือเขียวเท้าเขียว *กำหนด 3 วัน
ลมพานใส้ ทเจียน จุกอด * 3 ปีจะตาย
ลมสูบพิษในลำใส้ เวียนหัว จุกอก ปากหวานแลเปรี้ยว
ลมตุลาราก แต่คอหอยเหม็นคาวคอ* 5เดือนเสียตัวจึงหาย
ลมกระษัยจุกอด บิต,โลหิต,เสมหะ
ลมดำเดา ให้วิวเวียน
ลมผูกธาตุเป็นพรรดึก นานไปเป็นเสมหะ อบ ไอ
ยาแก้ ลม
จิตรารมณ์
กล่อมอารมณ์
วาตาพินาศ
ยาเขียวประทานพิษ
ยาชุมนุมวาโย
ยามหาสมมิทธิ์ใหญ่
ยาหอมสรรคุณ
ยาสมมิทธิ์น้อย
ยานัตถุ์ธนูกากะ
ยาประสะการบูร