คัมภีร์ชวดาร

ความหมาย “ลม” (วาตะ)

ควบคุม ส่งเสริม อวัยวะร่างกายทุกส่วน ทั้งเลือด เนื้อ ไขกระดูก ฯลฯ

โทษ 80 อาการ เช่น ทำให้เล็บพิการ ทำให้เสียวตามห้าตา ทำให้ปวดข้อเข่าา

ลมพัดขึ้นเบื้องสูง ธาตุกำเริบ อาการ เสียว เจ็บ ปวด ทำให้ชา

1.ลมอุทธังคมาวาตา พัดขึ้นเบื้องบน 2.ลมโธ่มาวาตาพัดลงเบื้องต่ำ *หากลมทั้ง 2 ระคนกันเมื่อใด “โลหิตนั้นร้อนประดุจกันกับไฟ

ลมมีพิษ 6จำพวก

อินทรธนู(ในกองไข้) *หญิงเป็น ซ้าย *ชาบเป็น ขวา

กุมภัณฑ์ยักษ์(ในกองไข้) *กำหนด 11วัน

อัศมุชี ผู้ใหญ่แบะเด็ก

ราทยักษ์ *11 วัน

บาดทะจิต ละเมอเพ้อดุจปีศาจเข้าสิงอยู่ * 11วัน

พุทธยักษ์ ขาดสติไม่ดี ปากเบี้ยว ตาแหก

โรคที่เกี่ยวกับเส้นเอ็น ทั้งสิ้น 10 เส้น

อิทา

ปิงคลา

สุมนา

กาละทาี

สหัสรังษี

ทวารี

จันทะภูสัง

รุชำ

สุขุมัง

สิกขิณี หรือ คิชฌะ

ลมมีพิษมาก 6 จำพวก

กาฬสิงคลี

ชิวหาสดมภ์

มหาสดมภ์

ทักขิณโรธ

คติยาวิโรธ

อี่งุ้มอี่แอ่น

ลมพิเศษ (ลมทั่วไป)

ปัถวีกำเริบ อาโปธาตุ เป็นฟอง สำแดงโทษ

ลมพัดในลำใส้ ลูกกลิ้งอยู่ในท้อง เสียดหัวใจ

ลมเข้าในใส้ใหญ่และลำใส้น้อย ชักมือกำซักเท้าตัวแข็งงอ

ลมบาทาทีก สลบทั้งลง ทั้งอาเจียน ให้มือเขียวเท้าเขียว *กำหนด 3 วัน

ลมพานใส้ ทเจียน จุกอด * 3 ปีจะตาย

ลมสูบพิษในลำใส้ เวียนหัว จุกอก ปากหวานแลเปรี้ยว

ลมตุลาราก แต่คอหอยเหม็นคาวคอ* 5เดือนเสียตัวจึงหาย

ลมกระษัยจุกอด บิต,โลหิต,เสมหะ

ลมดำเดา ให้วิวเวียน

ลมผูกธาตุเป็นพรรดึก นานไปเป็นเสมหะ อบ ไอ

ยาแก้ ลม

จิตรารมณ์

กล่อมอารมณ์

วาตาพินาศ

ยาเขียวประทานพิษ

ยาชุมนุมวาโย

ยามหาสมมิทธิ์ใหญ่

ยาหอมสรรคุณ

ยาสมมิทธิ์น้อย

ยานัตถุ์ธนูกากะ

ยาประสะการบูร