ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ- α γυμνασίου

Λαϊκό παραμύθι

c2

"Το πιο γλυκό ψωμί"

r

Θέμα του παραμυθιού είναι η αξία της εργασίας και το περιεχόμενό του είναι διδακτικό.

ΣΤΑΔΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ

1.πρόβλημα ήρωα

Δημοτικό τραγούδι

"Ύπνε μου κι έπαρέ μου το"

r

Στην Κάρπαθο επιβιώνει από τα παλιά χρόνια μέχρι σήμερα το έθιμο των «Εφτά». Επτά μέρες μετά τη γέννηση του παιδιού μαζεύονταιοι συγγενείς στο σπίτι του και παίρνουν μέρος στην τελετή. Βάζουν το βρέφος σε μεταξωτή κουβέρτα και κρατώντας τις τέσσερις άκρες της το κουνούν και τουτραγουδούν τραγούδια (μαντινάδες) στο σκοπό του νανουρίσματος. Ένα τέτοιο τραγούδι είναι κι αυτό που ακολουθεί.

τυπικά στοιχεία δημοτικού τραγουδιού

Αυτοβιογραφία

"Η Νέα Παιδαγωγική"

r

 Πρόκειται για ένα αυτοβιογραφικό έργο, έναέργο δηλαδή το οποίο εμπεριέχει αναμνήσεις και προσωπικές εμπειρίες από τη ζωήτου συγγραφέα

Μυθιστόρημα

"Λεώνη"

"O Δημοτικός Κήπος του Ταξιμιού"

ΠΟΙΗΜΑ

"Θαλασσινά τραγούδια"

"17 του Νοέμβρη 1973"

"Ολυμπιακός ύμνος"

Διήγημα

"Η εορτή του πατρός μου"

"Η έξοδο"

"Η γάτα του παπά"

"Ο πιστός φίλος"

"Τα κόκκινα λουστρίνια"

Γεώργιος Δροσίνης

c2r

Το ποίημαπροέρχεται από τη συλλογή Ειδύλλια η οποία εκδόθηκε το 1884 και άσκησε σημαντική επίδραση στην ποίηση της εποχής με τις νέες εικόνες που έφερνε από την ελληνική φύση, από τον αγροτικό και το νησιωτικό χώρο. Στις εικόνες του συγκεκριμένου ποιήματος κυριαρχεί η ειδυλλιακή διάσταση και η αρμονική συνύπαρξη όλων των μερών του θαλασσινού τοπίου.

Εμμανουήλ Ροΐδης

r

Στο διήγημα αυτό, το οποίο δημοσιεύτηκε το 1895, ο Ροΐδης ειρωνεύεται την τυπικότητα που επικρατούσε στις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη μιας μεγαλοαστικής οικογένειας. H αγάπη και ο σεβασμός του γιου προς τον πατέρα εκβιάζονται ως υποχρέωση στο όνομα της καλής ανατροφής και γι' αυτό καταλήγουν σε κωμική φάρσα

Η προσποίηση και η υποκρισία στις ανθρώπινες σχέσεις

c2

ΠΡΟΣΩΠΑ

ΑΦΗΓΗΤΗΣ

ΜΗΤΕΡΑ

ΠΑΤΕΡΑΣ

κατανόση και ουσιαστική επικοινωνία

Γιάννης Βλαχογιάννης

r

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ:  Οι οριακές στιγμές των επιλογών: η ελευθερία πάνω από τη ζωή.  Μητρική αγάπη, αγάπη για την πατρίδα, επιβίωση.

a

πείνα

ευθύνη της μάνας

χηρεία και μοναξιά

Κύπρος Χρυσάνθης

c2r

Θέμα του ποιήματος είναι η εικόνα του χώρου γύρω από το Πολυτεχνείο λίγες ώρες ύστερα από την καταστολή της εξέγερσης των φοιτητών με την επέμβαση των τανκς στις 17-11-1973 καθώς και ο πόθος του λαού για την απαλλαγή από το δικτατορικό καθεστώς. Το μεγαλύτερο μέρος του περιγράφει την εικόνα που εμφανίζουν οι γύρω από το Πολυτεχνείο δρόμοι αλλά και γενικότερα η Αθήνα, μετά τις συμπλοκές και την καταστολή της φοιτητικής εξέγερσης.Επιμέρους θεματικά κέντρα ♦    Νεολαία και αγώνες για την ελευθερία♦    Δικτατορίες και καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων♦    Απότιση φόρου τιμής σε ανθρώπους και γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία.

Ο άδειος χώρος και τα συναισθήματα

Οι εικόνες

Τα συναισθήματα

Ευχή να μην πάει χαμένη η θυσία των παιδιών, αλλά να γίνει αφε­τηρία για την απελευθέρωση της Αθήνας και της Ελλάδας από τη δικτατορία των συνταγ­ματαρχών.

Γρηγόριος Ξενόπουλος

r

Το διήγημα πρωτοδημοσιεύτηκε στο ετήσιο Εθνικόν Ημερολόγιον του Σκόκου, το 1913. Η ιστορία εκτυλίσσεται στη Ζάκυνθο και έχει ωςπρωταγωνίστρια τη γάτα του παπα-Ζήσιμου Κλοντηρά. Η γάτα αυτή έχει διαπράξει μια βέβηλη πράξη, ωστόσο ο παπάς την έχει συγχωρήσει επειδή την υπεραγαπά, όχιόμως και η σύζυγός του που απειλεί ότι θα την εξοντώσει αν την επαναλάβει. Στο απόσπασμα που ακολουθεί, παρακολουθούμε την εξέλιξη της ιστορίας

a

ΠΑΠΑΣ

c1

ΠΑΠΑΔΙΑ

ΧΡΗΣΤΟΣ

Μαρία Πυλιώτου

r

Στο ομότιτλο μυθιστόρημα η έφηβη Λεώνη, χτυπημέν ηαπό σκλήρυνση κατά πλάκας, βιώνει μια δραματική αλλαγή στη ζωή της, καθώς αναγκάζεται να κινείται με αναπηρικό καροτσάκι. Η πρώτη περίοδος είναι πολύ δύσκολη. Σταδιακά όμως ανακτά το θάρρος της, αντιμετωπίζει δυναμικά τη δύσκολη κατάσταση, βρίσκει δουλειά και διεκδικεί τα δικαιώματά της. Στο απόσπασμα παρακολουθούμε την αποφασιστικότητα ενός νέου ανθρώπου, της Λεώνης,στην προσπάθειά της να δημιουργήσει μια όμορφη ζωή.

a

ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ

c2

Αποφασιστική

θαραλλέα

Αγωνίστρια

Δημιουργική

Αισιόδοξη

Όσκαρ Oυάιλντ

r

Ο διδακτικός στόχος της ιστορίας είναι να"καταγγείλει"την υποκρισία μέσα απότο παράδειγμα του πλούσιου μυλωνά, που θεωρητικά είναι ο πιστότερος φίλος του καλόψυχου αλλά αφελούς Χανς, ενώ στην πραγματικότητα κοιτάζει μόνο το συμφέρον του. Ο μυλωνάς προβάλλει στον εαυτό του και στους άλλους μια σειρά λογικοφανή επιχειρήματα προκειμένου να παρουσιάσει ως γνησίως "φιλική" τη συμπεριφορά του απέναντι στο μικρούλη Χανς .Η ιδέα στηρίζεται στην αντίθεση μεταξύ αληθινού -πλαστού και παρουσιάζει την τριμερή δομή του παραμυθιού :αρχή-μέση –τέλος

Καλός

c1

Χανς

Κακός

Μυλωνάς

Ειρήνη Μάρρα

c1r

ΘΕΜΑ = Η επιθυμία του νεαρού βιοπαλαιστή να προσφέρειένα ζευγάρι κόκκινα παπούτσια στην κόρη του δασκάλου.ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ = Η ωρίμανση του νεαρού βιοπαλαιστή.

βιοπαλαιστής

κόρη δασκάλου

αδελφή βιοπαλαιστή

Κωστής Παλαμάς

c1r

ΘΕΜΑ = Το κάλεσμα του ολυμπιακού πνεύματος να εμφανιστεί και πάλι στη γη που το γέννησε για να εμπνεύσει τους σύγχρονουςαγώνες ως παγκόσμιο ιδανικό.ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ = Η αθάνατη και οικουμενική ιδέα του ολυμπισμού, καρπός του ελληνικού πνεύματος.

Ολυμπιακό πνεύμα

ομορφιά

αρετή

ευγενής άμιλλα

αιώνια τιμή

ανιδιοτέλεια

Ειρήνη Μάρρα

r

Το απόσπασμα αυτό αποτελεί την αρχή τουτρίτου κεφαλαίου του μυθιστορήματος Λεωνής (1940). Αναφέρεται στην Κωνσταντινούπολη, η οποία ήταν μια πολυπολιτισμική και πολυεθνική πόλη και στηζωή των Ελλήνων εκεί. Διαγράφονται οι συνήθειες, τα ήθη και οι σχέσεις των ανθρώπων μέσα σε μια ατμόσφαιρα νοσταλγίας.

προσωποιήσεις

ασύνδετο σχήμα

c2

εικόνες

μεταφορές

Νίκος Καζαντζάκης

c2

Παιδαγωγικές μέθοδοι

Πρώτη μέρα στο σχολείο

πολιορκία και επικείμενη πτώση

c1

ΜΟΙΡΑ

c2

Βασιλιάς

Γέροντας

2.προσπάθεια λύσης

3.εμφάνιση προσώπου

4.λύση