Επίκληση στη Μούσα

r

Κακριδή,Ε.,Η διδασκαλία των ομηρικών επών,τ. Α΄, ΟΕΔΒ, Αθήνα 1986,σ. 135Δελή,Δ.,Η Οδύσσεια του Ομήρου, Αθήνα 1976,σελ. 15Κομνηνού-Κακριδή, Ό., Σχέδιο και τεχνική της Οδύσσειας, Θεσ/κη 1978, σελ. 38

Προοίμιο της Οδύσσειας ραψωδία α, στ. 1-10

Ραψωδοί

Ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ
πλάγχθη, ἐπεὶ Τροίης ἱερὸν πτολίεθρον ἔπερσε·
πολλῶν δ' ἀνθρώπων ἴδεν ἄστεα καὶ νόον ἔγνω,
πολλὰ δ' ὅ γ' ἐν πόντῳ πάθεν ἄλγεα ὃν κατὰ θυμόν,
ἀρνύμενος ἥν τε ψυχὴν καὶ νόστον ἑταίρων.
Ἀλλ' οὐδ' ὧς ἑτάρους ἐρρύσατο, ἱέμενός περ·
αὐτῶν γὰρ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο,
νήπιοι, οἳ κατὰ βοῦς Ὑπερίονος Ἠελίοιο
ἤσθιον· αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀφείλετο νόστιμον ἦμαρ.
Τῶν ἁμόθεν γε, θεά, θύγατερ Διός, εἰπὲ καὶ ἡμῖν.

προστάτιδα της επικής ποίησης

Καλλιόπη

Δίας

Μνημοσύνη

r

1. μιμνήσκομαι= θυμάμαι2. Ησίοδος,Θεογονία 54, 9163. " Οι Έλληνες αοιδοί οφείλουν πάντοτε, όχι μόνο την έμπνευσή τους, αλλά και την αληθή γνώση των γεγονότων στις Μούσες. Αυτές είναι για τον Ησίοδο, τουλάχιστον, 'θυγατέρες της Μνημοσύνης'. Ο Ησίοδος υπόσχεται πως είναι ικανός να ψάλλει για το καθετί και εξηγεί πως εξαρτά τη γνώση του από τις Μούσες''.Murray,G., The rise of the Greek Epic, Oxford, 1967, σελ. 96

πολιτισμοί της προφορικότητας

λαϊκή, συλλογική μνήμη

ο αοιδός δεν εμπιστεύεται τη μνήμη του

ο αοιδός ως '' εκτελεστής ενός παραδοσιακού και συλλογικού ποιητικού προγράμματος''

θρησκευτική ανάγκη

τελετουργικός χαρακτήρας της επίκλησης

παράδοση σεβαστή από τους αοιδούς

"λογοτεχνική σύμβαση''

r

Νίκος Εγγονόπουλος, Ποιητής και Μούσα, 1939

αοιδοί

ο αοιδός ζητεί να του υπαγορεύσει το περιεχόμενο του ποιήματός του

έργο θεόπνευστο

ως παντογνώστης αφηγητής δικαιολογεί τη γνώση του για ζητήματα ανθρώπινα, θεϊκά ( Όλυμπος) και των νεκρών ( Άδης)

αποφεύγει την ύβρη

χάρις θεών

προσδίδει κύρος στην αφήγησή του

μεταθέτει στη Μούσα την ευθύνη των λεγομένων

"Οι Μούσες κατέχουν την απόλυτη γνώση, ενώ οι άνθρωποι περιορισμένη''

r

Bruno Snell, Ανακάλυψη του πνεύματος, σ.183-184

Αικατερίνη Ροβιθάκου