Kręgosłup

r

Powierzchnia przednia kręgosłupa jest utworzona przez trzony kręgów,na powierzchni bocznej znajdują się otwory międzykręgowe dla przejścianerwów rdzeniowych i naczyń. Od strony grzbietowej wyrostki kolczystesą na ogół wyczuwalne przez skórę.Kanał kręgowy W odcinku szyjnym i lędźwiovvym na przekroju poprzecznymma kształt trójkątny, W części piersiowej okrągły lub sercowaty,a W części krzyżowej sierpowaty.Kręgosłup człowieka dorosłego nie przebiega pionowo ku dołowi, leczposiada wygięcia W płaszczyźnie pośrodkowej , W odcinku szyjnym i lędźwiowym wypukłością skierowane do przoduW odcinku piersiovvym i krzyżowym wypukłością skierowane do tyłu. Znaczne wygięcia W płaszczyźnie czołowej(scolioses) są objawami chorobowymi

Połączenia kręgosłupa

Więzozrosty

Długie

r

Lączą wiele kregów

Więzadło podłużne przednie

r

Rozpoczyna się na kości potylicznej do przodu od otworu wielkiego i przebiega na przedniej powierzchni trzonów kręgów, oraz krążków miedzykregowychKończy sie na powierzchnii miednicznej kości krzyżowejOgranicza ruchy kregosupa do tylu

Więzadło podłużnie tylne

r

Rozpoczyna się na kości potylicznej do przodu od otworu wielkiego i przebiega na tylnej powierzchni trzonów kręgów, oraz krążków międzykręgowychKończy sie w kanale krzyżowym kości krzyżowejOgranicza ruchy kregosupa do przodu

Więzadło karkowe

r

Rozpoczyna si na kości potylicznej do tyu od otworu wielkiego, lączac ze sobą wyrostki kolczyste kregów szyjnych.

Więzadło nadkolcowe

r

rozpoczyna si na wyrostku kolczystym VII krgu szyjnego (przebiega w przedlużeniu wiezadla karkowego na wyrostkach kolczystych wszystkich kregów) kończąc na grzebieniu krzyżowym pośrodkowym kości krzyżowej

Krótkie

r

Lączą sąsiadujące kregi

Więzadła międzypoprzeczne

r

leżą pomiedzy wyrostkami poprzecznymi sąsiadujących kregów

Więzadła międzykolcowe

r

lączą zwrócone do siebie brzegi wyrostków kolczystych sąsiadujących kregów

Więzadła żółte

r

lączą luki sąsiednich kregów, zamykając od tylu kanal kregowy (wiezozrosty spreżyste)

Chrząstkozrosty

r

Chrząstkozrosty kręgosłupa występują W postaci krążków międzykręgowych. Są to chrząstki łączące trzony sąsiadujących kręgów i zachowujące ich kształt. Krążek międzykręgowy składa się:''części obwodowej - pierścienia włóknistego ''części centralnej - jądra miażdżystego. W obrębie kręgosłupa znajdują się dwadzieścia trzy krążki międzykręgowe. Najwyżej położony jest krążek pomiędzy II i III kręgiem szyjnym, najniżej pomiędzy V kręgiemlędźwiowym i kością krzyżową.Chrząstkozrosty w wieku dziecięcym i młodzieńczym łączą kręgikrzyżowe W kość krzyżową, a kręgi guziczne W kość guziczną. W wiekupóźniejszym chrząstkozrosty zostają zastąpione kościozrostami.

Stawy międzykręgowe

r

Stawy międzykręgowewystępują w liczbie dwudziestu trzech, pomiędzy wyrostkamistawowymi górnymi i dolnymi sąsiadujących kręgów. Są stawami płaskimi, lecz ich ilość umożliwia ruchy kręgosłupa W dość dużym zakresie.Połączenie przedkrzyżowego odcinka kręgosłupa z kością krzyżowąnie różni się od innych połączeń między kręgami prawdziwymi.Połączenie kości krzyżowej z kością guziczną zazwyczaj jest chrząstkozrostemmogącym kostnieć W wieku późniejszym, a wzmocnionym Więzadłamikrzyżowo-guzicznymi: brzusznym, bocznym oraz grzbietowymi, powierzchownym i głębokim.

Połączenia kręgosłupa z czaszką

Staw szczytowo-potyliczny

r

Staw szczytowo-potyliczny czyli stawgórny głowy jest stawem symetrycznym łączącym kłykcie kości potylicznej- tworzące główki stawowe, z dołkami stawowymi górnymi kręgu szczytowego - tworzącymi panewki stawowe. Należy do stawów elipsoidalnych.Przestrzeń pomiędzy kością potyliczną a kręgiem szczytowym zamykają błony szczytowo-potyliczne przednia i tylna, przyczyniające się również do wzmocnienia omawianego połączenia.W stawie tym możliwe są ruchy względem wielu osi, z których Wyróżniasię ruchy zgięcia głowy do przodu i ku tyłowi oraz zgięcia głowy na bok . Połączenie powyższych ruchów daje ruch obwodzenia.

Staw szczytowo-obrotowy

r

staw dolny głowy tworzą cztery stawy: dwa nieparzyste - stawy szczytowo-obrotowe pośrodkowe przedni i tylny, położone do przodu oraz tyłu zęba kręgu obrotowego, a także dwa symetryczne - stawy szczytowo-obrotowe boczne.Do więzozrostów stawu szczytowo-obrotowego należą więzadła:krzyżowe kręgu szczytowego, vvierzchołka zęba, skrzydłowate oraz błonapokryvvająca. Elementy te przebiegają nie tylko nad stawem szczytowo--obrotowym, lecz także nad stawem szczytowo-potylicznym, Wzmacniającrównież i to połączenie.Staw dolny głowy jest stawem śrubowym; występuje w nim ruch obrotowydokoła osi podłużnej zęba wraz z ruchem postępowym wzdłuż tejosi.

Staw szczytowo-obrotowy przedni

r

utworzony przez powierzchnięstawową przednią zęba kręgu obrotowego, stanowiącą główkę stawowąi dołek zęba na łuku przednim kręgu szczytowego, będący panewką stawową.

Staw szczytowo-obrotowy tylny

r

utworzony przez powierzchnięstawową tylną zęba kręgu obrotowego, stanowiącą główkę stawowąi chrząstkę włączoną W Więzadło poprzeczne kręgu szczytowego, będącąpanewką stawową.

Stawy szczytowo-obrotowe boczne

r

tworzą powierzchnie stawowe górnekręgu obrotowego, które stanowią główki stawowe oraz dołki stawowedolne kręgu szczytowego, będące panewkami stawowymi

Kości

r

Każdy kręg składa się z trzonu i łuku kręgu, które ograniczająotwór kręgowy. Otwory wszystkich kręgów wytwarzają kanał kręgowy.Od łuku kręgu odchodzi siedem wyrostków: do tyłu - nieparzysty wyrostek kolczysty, do góry - dwa wyrostki stawowe górne, do dołu - dwa wyrostki stawowe dolne, na boki - dwa wyrostki poprzeczne.

Odcinek szyjny

r

Kręgi szyjne , najmniejsze z kręgów przedkrzyżowych,mają trzony w kształcie prostopadłościanu, duże W stosunku do trzonu; trójkątne otwory kręgowe; powierzchnie stawowe położone skośnie pomiędzy płaszczyzną poziomą a czołową; otwory W Wyrostkach poprzecznychi wyrostek kolczysty, przeważnie podzielony przy końcu na dwie części.

Pierwszy kręg szyjny

r

kręg szczytowy nie ma trzonu, składa sięz łuków przedniego i tylnego połączonych częściami bocznymi, na którychznajdują się dołki stawowe górne dla połączenia z kością potylicznąoraz dołki stawowe dolne dla połączenia z drugim kręgiem szyjnym

Drugi kręg szyjny

r

Drugikręg szyjny - kręg obrotowy wyróżnia się zębem leżącym na górnejpowierzchni trzonu, a służącym do połączenia z pierwszym kręgiemszyjnym. Na kręgu obrotowym wyrostki stawowe górne są zastąpione powierzchniami stawowymi górnymi

Siódmy kręg szyjny

r

Siódmy kreg szyjny - kręg wystającyma długi, niepodzielony wyrostek kolczysty

Odcinek piersiowy

r

Kręgi piersiowe mają trzony kształtu owalnego,sercowatego lub okrągłego, na ich powierzchniach bocznych leżą parzystedołki żebrowe górne i dolne dla stawowego połączenia z głowami żeber.jedynie trzony XI i XII kręgu mają po jednej parze dołków żebrowych.Powierzchnie stawowe wyrostków stawowych kręgów piersiowych leżą W płaszczyźnie czołowej, wyrostki kolczyste, na końcach niepodzielone,zachodzą na siebie dachówkowato, a otwory kręgowe są kształtu okrągłego.Na Wyrostkach poprzecznych znajdują się dołki żebrowe wyrostkówpoprzecznych dla połączenia z guzkami żeber.

Odcinek lędzwiowy

r

Kręgi lędźwiowe (vertebrae lumbales) mają masywne trzony kształtuowalnego lub nerkowego, małe, trójkątne otwory kręgowe, wyrostki stawowepołożone strzałkowo oraz płaski, szeroki, ustawiony W płaszczyźniepośrodkowej wyrostek kolczysty. Kręgi lędźwiowe W miejsce wyrostkówpoprzecznych posiadają wyrostki żebrowe będące szczątkowymi żebrami,a właściwe wyrostki poprzeczne występują W postaci wyrostków dodatkowych.

Kość krzyżowa

r

Kość krzyżowa stanowi kościozrost pięciu kręgów krzyżowych.Wyróżnia się na niej część górną - podstawę, część dolną - wierzchołekoraz powierzchnię miedniczną i grzbietową, na których znajdująsię po cztery pary otworów krzyżowych miednicznych i grzbietowych. Napowierzchni grzbietowej kości krzyżowej W płaszczyźnie pośrodkowejwystępuje grzebień krzyżowy pośrodkowy, bocznie grzebień krzyżowypośredni i najbardziej bocznie grzebień krzyżowy boczny. Na częściachbocznych kości krzyżowej leżą powierzchnie uchowate dla obustronnegopołączenia z kośćmi biodrowymi

Kość guziczna

r

Kość guziczna jest kościozrostem czterech do pięciu kręgów guzicznych . Górna jej część - podstawa łączy się z kością krzyżową,a dolna - wierzchołek stanowi dolne zakończenie kręgosłupa. Od podstawy kości ku górze odchodzą rożki guziczne łączące się z analogicznymirożkami kości krzyżowej