Knowledge Inquiry (การสืบค้นสารสนเทศและความรู้)

1. การสืบค้นสารสนเทศจากฐานข้อมูลบรรณานุกรมออนไลน์

เป็นรูปแบบหนึ่งของเครื่องมือช่วยค้นทรัพยากรสารสนเทศ
ของห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศ

1.1 วิธีการสืบค้นโดยใช้ทางเลือกต่างๆ ใน OPAC

1.1.1 จากหน้าจอรายการหลักของ OPAC ให้เลือกรายการที่ต้องการจะใช้
เป็นทางเลือกในสืบค้นจากเมนู

1.1.2 ป้อนข้อมูลที่ต้องการสืบค้นตามรายการที่ใช้เป็นทางเลือก

1.1.3 หากต้องการได้รายละเอียดโดยย่อของรายการใด ให้คลิกเม้าส์ที่
รายการที่ต้องการ

1.1.4 หากต้องการได้รายละเอียดที่สมบูรณ์ของรายการใด ให้คลิกเม้าส์ที่
รายการที่ต้องการ

1.2 ข้อมูลที่ได้จากการสืบค้นด้วย OPAC

1.2.1 ข้อมูลบรรณานุกรม (Bibliographic description) ประกอบด้วย

ชื่อผู้แต่ง (Author)

ชื่อเรื่อง(Title)

พิมพลักษณ์ (Imprint)

สถานภาพ (Status)

เลขเรียกหนังสือ (Call number)

รูปเล่ม (Description)

หมายเหตุ (Note)

สถานที่ (Location)

หัวเรื่อง (Subject)

เลขมาตรฐาน (ISBN)

1.2.2 ข้อมูลดรรชนีวารสาร (Periodical Index)

ชื่อผู้แต่ง (Author)

ชื่อเรื่อง (Title)

ปี(Year)

ชื่อห้องสมุดที่บอกรับวารสารชื่อนั้นๆ (Library that have this journal)

สถานที่ (Location)

ชื่อวารสาร (Journal)

เลขมาตรฐานสากลประจ าวารสาร (ISSN)

หัวเรื่อง (Subject)

2. การสืบค้นสารสนเทศด้วยฐานข้อมูลออนไลน์

เป็นแหล่งสารสนเทศที่มีขนาดใหญ่และ
ขอบเขตกว้างขวาง

2.1 ฐานข้อมูลออนไลน์ที่ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศบอกรับเป็นสมาชิก คือฐานข้อมูล
ออนไลน์ที่ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศนั้นๆ

2.2 ฐานข้อมูลส านักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา หรือ ฐานข้อมูล

2.3 ฐานข้อมูลทดลองใช้ฐานข้อมูลลักษณะนี้เป็นฐานข้อมูลที่ห้องสมุดหรือศูนย์
สารสนเทศน ามาทดลองให้บริการกับผู้ใช้ก่อน

การสืบค้นฐานข้อมูลออนไลน์

1. วิเคราะห์เรื่องที่ต้องการสืบค้นและก าหนดค าส าคัญเพื่อใช้ในการค้น

2. เลือกค้นจากฐานข้อมูลที่เหมาะสม

3. ลงมือสืบค้น โดยทั่วไปสามารถสืบค้นได้2 วิธีคือการใช้เมนูในการสืบค้น และการ
สืบค้นโดยการพิมพ์ค าสั่ง

4. แสดงผลการสืบค้น เมื่อสืบค้นจนได้ปริมาณรายการที่พอเพียงกับความต้องการ

5. เลือกรายการที่ตรงกับความต้องการและบันทึกผลข้อมูล

องค์ประกอบของกลไกการสืบค้นสารสนเทศบนอินเทอร์เน็ต (Search Engine)

1) ตัวส ารวจหรือรวบรวมข้อมูล

2) ตัวดรรชนี (Indexer) หรือ Catalog ซึ

3) โปรแกรมค้นข้อมูล (Search Engine Software หรือ Query Processor)

Main topic

เทคนิคการสืบค้นสารสนเทศจากอินเทอร์เน็ต

1. เทคนิคตรรกบูลลีน

1.1 การใช้ And, Or, Not ประกอบเป็นประโยคการค้น

1.2 การใช้เทคนิคตรรกบูลลีนจากเมนูทางเลือก (Drop down menu

1.3 การใช้เครื่องหมาย + (Plus) หรือ – (Minus)

2. เทคนิคการตัดคำ

2.1 การใช้เครื่อง กลไกส่วนใหญ่ใช้เครื่องหมาย * (asterisk) แทนการตัดค าส่วน
ใหญ่เป็นการตัดท้ายค าค้นที่ต้องการ

2.2 การสืบค้นในลักษณะของ Stemming

3. เทคนิคการใช้ค าใกล้เคียง

3.1 ADJ หมายถึง ให้ค าที่ค้นอยู่ใกล้กัน สลับลำดับคำได้

3.2 NEAR หมายถึง ให้ค าที่ค้นอยู่ใกล้เคียงกันในระยะ 25 คำสลับที่ได้

3.3 FAR หมายถึง ให้ค าค้นอยู่ห่างกันได้ 25 คำหรือมากกว่านั้น

3.4 BEFORE หมายถึงให้ค าค้นอยู่ห่างกันในระยะ 25 คำโดยต้องอยู่ตามลำดับที่กำหนดเท่านั้น

4. เทคนิคการใช้รหัสกำกับคำค้น

4.1 สืบค้นจากเมนูทางเลือก (Drop down menu)

4.2 สืบค้นโดยใช้เขตข้อมูลก ากับลงในประโยคการค้น

5. เทคนิคอื่นๆ ได้แก่

5.1 เทคนิคการค้นด้วยเครื่องหมายค าพูด “…..” (Exact phrased search) ซึ

5.2 เทคนิคการค้นหาค าพ้องความหมาย (Synonyms)

5.3 เทคนิคการค้นกลุ่มคำหรือคำที่ไม่แน่ใจด้วยเครื่องหมาย * (Wildcard)

5.4 เทคนิคค้นหาช่วงชุดของตัวเลข (Number range)

5.5 เทคนิคการหานิยามหรือความหมายของคำ (Definition)

5.6 เทคนิคการกรองสิ่งที่ค้นหา (SafeSearch Filtering) เทคนิคนี้จะมีใช้สสำหรับSearch Engine บางตัว

5.7 ควรใช้ค าที่หลากหลายและไม่ควรใช้คำที่ค้นหาเกิน 32 คำ

3. การสืบค้นสารสนเทศบนอินเทอร์เน็ต

1. นามานุกรม (Web Directories) เป็นเครื่องมือในการสืบค้นที่รวบรวมสารสนเทศบนอินเทอร์เน็ต และคัดแยกสารสนเทศเหล่านั้นออกเป็นกลุ่ม

2. เครื่องมือสืบค้น (Search engine) เป็นเครื่องมือในการสืบค้นที่อาศัยการทำงานของโปรแกรมที่พัฒนาขึ้น