Knowledge Inquiry
and Research Method
การสืบค้นสารสนเทศและความรู้
การสืบค้นฐานข้อมูลออนไลน์
ฐานข้อมูลออนไลน์(Online Database) เป็นแหล่งสารสนเทศ
ที่มีขนาดใหญ่และขอบเขตกว้างขวาง โดยไม่มี
ข้อจำกัดในด้านระยะทาง ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนก็ตาม
สามารถดาวน์โหลด หรือพิมพ์ข้อมูล
ได้ทันที
ประเภทของฐานข้อมูลออนไลน์
ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศบอกรับเป็นสมาชิก
คือ ฐานข้อมูลออนไลน์ที่ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศนั้นๆ บอกรับหรือ
ซื้อฐานข้อมูลนั้นมาให้บริการกับผู้ใช้
เช่น IOP Electronic Journals, Wilson Omnifile, AGRICOLA
ฐานข้อมูลทดลองใช้ เป็นฐานข้อมูลที่ห้องสมุดหรือ
ศูนย์สารสนเทศทดลองให้บริการกับผู้ใช้ก่อน ก่อนจะตัดสินใจซื้อหรือสมัครเป็นสมาชิกของฐานข้อมูลนั้น
เช่น EBSCO Host
Search Engines
โดยพิมพ์คำค้นของเรื่องที่
ต้องการสืบค้นลงในช่องที่กำหนด จากนั้นกลไกจะทำหน้าที่คัดเลือกสารสนเทศที่ตรงกับคำค้นมาแสดงผล
Search Engine
ที่มีผู้ใช้อย่างแพร่หลาย 3 อันดับแรกของโลก
-Google
- MSN Live Search
- Ask
องค์ประกอบของกลไกการสืบค้นสารสนเทศบนอินเทอร์เน็ต
ตัวสำรวจหรือรวบรวมข้อมูล (Spider หรือ Crawler หรือ Robot)
ตัวดรรชนี (Indexer) หรือ Catalog ซึ่งเป็นฐานข้อมูลทำหน้าที่รวบรวมคำและตำแหน่งทุกๆ เพจที่ตัวสำรวจรวบรวมมาได้
โปรแกรมค้นข้อมูล (Search Engine Software หรือ Query Processor) ทำหน้าที่เปรียบเทียบความเกี่ยวข้องระหว่างเว็บไซต์
เทคนิคการสืบค้นสารสนเทศจากอินเทอร์เน็ต
เทคนิคตรรกบูลลีน
ใช้ And, Or, Not ประกอบเป็นประโยคการค้น
ใช้เทคนิคตรรกบูลลีนจากเมนูทางเลือก (Drop down menu) ว่าต้องการ
สืบค้นการที่เกี่ยวข้องกับคำค้นอย่างไร
Match all words, match any
words, must contain, must not contain
การใช้เครื่องหมาย + (Plus) หรือ – (Minus)
เทคนิคการตัดคำ
- ใช้เครื่องหมาย * (asterisk) ค้นคำที่มีรากคำตามที่กำหนดโดยอาจมีตัวอักษรอื่น ๆ
ต่อท้ายได้ไม่จำกัด
- ? ให้สืบค้นคำที่มีรากคำตามที่กำหนด
และมีตัวอักษรตามหลังได้อีกไม่เกินจำนวน
การสืบค้นในลักษณะของ Stemming หมายถึง การสืบค้นจากรากคำ
เทคนิคการใช้คำใกล้เคียง
เทคนิคการใช้รหัสกำกับคำค้น
คือ การค้นหาข้อมูล ข่าวสาร สารสนเทศ โดยอาศัยเครื่องมือช่วยค้นเพื่อให้ได้สารสนเทศที่ต้องการ
เครื่องมือช่วยค้น = เครื่องมือและรวมถึงอุปกรณ์ต่างๆ
ในการสืบค้นได้อย่างรวดเร็ว
เครื่องมือช่วยค้นแบบดั้งเดิม
บัตรรายการ ดรรชนี
เครื่องมือช่วยค้นแบบอิเล็กทรอนิกส์
ฐานข้อมูล OPAC ฐานข้อมูลออนไลน์ และฐานข้อมูลบนเครือข่าย
อินเทอร์เน็ต
การสืบค้นด้วย OPAC
OPAC = Online Public Access Catalog
เครื่องมือบันทึกรายละเอียดข้อมูลบรรณานุกรมของทรัพยากร
สารสนเทศที่มีในห้องสมุดไว้ในฐานข้อมูลบรรณานุกรมด้วยระบบ
คอมพิวเตอร์
รูปแบบการค้น OPAC
ชื่อผู้แต่ง (บุคคล หน่วยงาน นามแฝง)
เลขเรียกหนังสือ
หัวเรื่อง (คำที่ใช้แทนเนื้อหาของหนังสือ)
ชื่อหนังสือ ชื่อเรื่อง
คำในชื่อเรื่อง หัวเรื่อง หรือคำในสารบัญ
สถานภาพ ( Status )
Due 12-06-04 ถูกยืมออก
Repaired
สง่ซ่อม
Non Circ
ห้ามยืมออก
On Hold
ถูกจอง
Available
ยืมได้ดูที่ชั้นเก็บ
Missing
หนังสือหาย
On Reserved
หนังสือจอง