SARAKO ESKOLA

XVI. mendean Etxeparek eta Leizarragak bultzatu zuten literaturaren jaiotza.

Hala ere, XVII. mendera arte ez zuten jarraitzailerik izan

Arrazoia: 1600. urtetik aurrera Eliza Katolikoak Erreformaren Kontrarreforma hasi.

Apaizak sotana eramatera behartu

Ezin zuten ile luzerik eraman

Etxepareren garaiko apaizekin zerikusirik ez

Moral zorrotza herri ohituretara zabaldu

Inauterien eta akelarreen kontra.

Dantza ere debekatua

Kristautasuna gizartera hedatzeko, irakaskuntzatik hasi ziren: Katekesi lanak herritarren hizkuntzan egin ziren.

XVII. mendean, Sara herrian elizgizon ikasi talde batek sortu zuen

Axular, Etxeberri Ziburukoa, Materre, Claveria, Guillentena...

Elizgizon hauek Ziburu, Sara eta Donibane Lohizuneko parrokietan ziharduten lanean.

Beraien artean harreman estua zuten.

Batzuen izenak besteen liburuen sarreretan azaltzen ziren, lanak goraipatzeko.

Helburua: prediku eta erlijioa irakasteko hizkuntza bateratua sortzea, herriak zerabilena. Horrela sortu zen Lapurtera klasikoa.

Sarako lanik gehienak bertsoz idatziak zeuden; frantsesez idatzitako liburuen itzulpen eta moldapenak.