TEMPERATURA ETA BEROA
ESKALEN ARTEKO BALIOKIDETASUNA
T (°F) = 1,8·T(°C) + 32
T(°C) = (T (°F) – 32) : 1,8
T(K) = T(°C) + 273
T(°C) = T(K)- 273
TERMOMETROA
FARENHEIT (F) Eskala anglosaxoia. Laborategian lortutako tenperaturarik baxuena (o °F) eta giza gorputzaren balioan oinarrituta(100 °F)
Uraren urtze-tenperatura = 32 °F
Uraren irakite-tenperatura = 212 °F
CELSIUS (C) Eskala erabiliena
Eskala zentigradua 100 zatitan banatuta balio negatiboekin
Uraren urtze-tenperatura = 0 °C
Uraren irakite-tenperatura = 100 °C
KELVIN (K) Eskala zientifikoa, NS-ko unitatea. Teorian lortu daitekeen tenperaturarik baxuenean oinarrituta - 273 °C
Eskala zentigradua 100 zatitan banatuta balio negatiborik gabe
Uraren urtze-tenperatura = 273 K
Uraren irakite-tenperatura = 373 K
BEROA ETA DILATAZIOA
DENTSITAEA Temperatura igotzen denean bolumena igotzen da eta dentsitatea gitxitzen da. Salbuespena ura
Beroaren hedapena
Subtema
ERRADIAZIOA Ingurune materialik gabe
Gorputz guztiek erradiazioa eman eta xurgatzen dute
Ad: eguzkia unibertsoan
KONBEKZIOA Likido eta gasean artean
Konbekzio-korronteak
Berotutako partikulak igotzen dira eta goiko partikulak jaisten dira bere lekua okupatzen
Eroapena Kontaktuan dauden solidoetan zehar
Eroale onak: metalak
Eroale txarrak (isolatzaileak): zura, plastikoa …
Beroa eta tenperatura aldaketak
MASA: zenbat eta altuago, orduan eta gutxiago aldatzen da tenperatura
MATERIA MOTA: materiaren ezaugarri bereizgarria
ZER DA TEMPERATURA?
BARNE-ENERGIA Partikuen guztien energia
TEMPERATURA gorputzaren partikulen mugimenduaren propietatea (energia zinetikoa)
partikulen bataz besteko energia zinetikoa
ZER DA BEROA?
OREKA TERMIKOA Bi gorputzak temperatura berdina lortzen dutenean oreka termikoa zortzen da
BEROA Gorputz batetik beste batera transferitzen den energia termikoa calorietan edo jouloetan nehurtzen da. 1cal=4.18j
Beroa eta egoera-aldaketak
BERO SOR: substantzia baten 1 kg-i eman behar zaion energia, egoera-aldaketa gerta dadin. Propietate bereizgarria da