Цифрлық білім беру ортасының педагогикалық дизайны СРСП

もっと見る

Цифырлық білім беру ортасының педагогикалық дизайны

Гульбану Омароваにより

Кения

Тлекжан Табылдыулыにより

Білім беру менеджменті

Димаш Картамысовにより

Инклюзивті білім берудегі нормативтік құжаттар

Абдулла Бануにより

Цифрлық білім беру ортасының педагогикалық дизайны СРСП

БАОӨЖ-5

#### 1. **Мәтіндік лекциялар мен оқу құралдарын әзірлеу** ##### **1.1. Мәтіндік лекциялар жасау** Ойын арқылы оқыту: бала дамуының маңызды аспектілері Ойын – баланың жан-жақты дамуына ықпал ететін ең тиімді құралдардың бірі. Психологиялық және педагогикалық зерттеулер ойынның баланың когнитивті, эмоционалдық, әлеуметтік және физикалық дамуына оң әсер ететінін дәлелдеді. Бұл лекцияда ойынның оқыту процесіндегі рөлі, оның балаларға қандай әсер ететіндігі талқыланады. Негізгі бөлім: - Ойынның бала дамуына әсері: Баланың ойлау қабілетін дамыту, логикалық дағдыларды жетілдіру, зейін қоюды жақсарту. - Ойын арқылы тілдік дағдыларды дамыту:Баланың сөздік қорын байыту, сөйлеу қабілеттерін дамыту. - Әлеуметтік және эмоционалдық дамуға әсері: Қарым-қатынас жасау дағдылары, топта жұмыс істеу, эмпатияны дамыту. - Физикалық дамуға ықпалы: Қозғалыс белсенділігін арттыру, дене жаттығулары арқылы моториканы жетілдіру. - Ойындардың түрлері: Рөлдік ойындар, қимыл-қозғалыс ойындары, танымдық ойындар, шығармашылық ойындар. Қорытынды: Ойын арқылы баланы жан-жақты дамыту үшін мұғалімдер мен ата-аналар ойындарды дұрыс таңдап, оларды оқу процесіне тиімді енгізуі керек. Баланың қызығушылығы мен қажеттіліктеріне сәйкес келетін ойындар ғана олардың дамуына оң әсер етеді. Сұрақтар: 1. Ойынның бала дамуына қандай әсері бар? 2. Әлеуметтік және эмоционалдық дағдыларды дамыту үшін қандай ойындар тиімді? 3. Ойын арқылы тілдік дағдыларды қалай дамытуға болады? 1.2. Оқу құралының мазмұны Тақырып: Ойын арқылы оқыту әдістері Мазмұны: - 1-тарау: Ойынның бала дамуына әсері 1.1. Ойынды оқыту процесіне қолданудың психологиялық аспектілері 1.2. Ойын арқылы когнитивтік дағдыларды дамыту 1.3. Эмоционалдық және әлеуметтік дағдыларды ойын арқылы жетілдіру - 2-тарау: Ойын арқылы оқыту әдістері 2.1. Ойын түрлеріне шолу: танымдық, қимыл-қозғалыс, рөлдік ойындар 2.2. Ойын элементтерін оқытуға енгізу әдістері 2.3. Ойынның оқытудағы мотивациялық рөлі - 3-тарау: Баланың жас ерекшеліктеріне сәйкес ойындарды таңдау 3.1. 3-6 жас аралығындағы балаларға арналған ойындар 3.2. 7-10 жас аралығындағы балаларға арналған ойындар 3.3. Әр жастағы балаларға ойын түрлерін бейімдеу - 4-тарау: Ойындардың тиімділігін бағалау 4.1. Ойын арқылы оқыту нәтижелерін бағалау әдістері 4.2. Ойындардың балалар дамуына әсерін қадағалау 2. **Ақпаратты құрылымдау Ақпаратты құрылымдау – білім беру контентінің түсінікті және жүйелі болуы үшін маңызды қадам. Ол оқушылардың материалды оңай меңгеруіне және маңызды ақпаратты тез тауып алуына көмектеседі. Ақпаратты құрылымдау принциптері: 1. Логикалық құрылым: - Материалдарды бір-бірімен байланысты логикалық бөлімдерге бөлу. - Әр бөлім тақырып бойынша бір-бірімен байланыста болуы керек. 2. Мәтінді бөлімдерге бөлу: - Кіріспе, негізгі бөлім және қорытынды

БАОӨЖ-4

Цифрлық білім беру сапасын бағалау әдістері - Цифрлық білім беру ортасында академиялық жетістікті бағалау құралдары. - Онлайн оқытудың сапалық критерийлері мен метрикалары. - Қашықтан оқытудағы кері байланыстың рөлі.

. Қашықтан оқытудағы кері байланыстың рөлі: Қашықтан оқытуда кері байланыс студенттің оқу процесінде маңызды рөл атқарады. Тиімді кері байланыс оқушыға материалды тереңірек түсінуге, қателерін түзетуге және өз жетістіктерін жақсартуға көмектеседі. Кері байланыстың келесі рөлдері мен түрлері бар: • Мотивациялау: Тұрақты кері байланыс студенттің қызығушылығын арттырады және оқу процесінде белсенділік танытуға ынталандырады. • Оқыту траекториясын түзету: Студент қателіктері жайлы ақпарат ала отырып, өз оқыту траекториясын дұрыстай алады. • Өзін-өзі бағалау мүмкіндігі: Студенттер өздерінің күшті және әлсіз жақтарын талдап, оқу нәтижелерін жақсартуға мүмкіндік алады. • Автоматты кері байланыс: Онлайн тестілеу жүйелері жауаптардың дұрыстығын бірден көрсету арқылы студентке жылдам кері байланыс береді.

2. Онлайн оқытудың сапалық критерийлері мен метрикалары: Онлайн оқытудың сапасын бағалауға арналған критерийлер мен метрикалар білім беру бағдарламасының тиімділігін бағалауға көмектеседі. Мыналар негізгі критерийлер болып табылады: • Контенттің сапасы: Оқу материалының мазмұны, оның толықтығы, түсініктілігі және білім беру мақсаттарына сәйкестігі. • Технологиялық қолжетімділік: Платформаның ыңғайлылығы, интерфейстің түсініктілігі және оқу процесіне кедергі жасайтын техникалық ақаулардың болмауы. • Оқытушы мен оқушының өзара әрекеттестігі: Интерактивтілік, кері байланыс алу жылдамдығы, және сұрақтарға жауап беру мүмкіндігі. • Оқу нәтижелерінің қолжетімділігі: Студенттердің оқу жетістіктерін айқын бағалау үшін статистика мен талдаудың болуы. • Платформаның қауіпсіздігі: Дербес мәліметтерді қорғау және ақпараттық қауіпсіздік.

1. Цифрлық білім беру ортасында академиялық жетістікті бағалау құралдары: Академиялық жетістіктерді бағалау – оқушының немесе студенттің білім деңгейін және оқу процесіндегі ілгерілеуін анықтауға арналған процестердің жиынтығы. Цифрлық білім беру ортасында қолданылатын бағалау құралдарына мыналар жатады: • Онлайн тестілеу: Автоматты түрде тексерілетін және жылдам нәтижелер көрсететін тесттер. • Электрондық портфолио: Оқушының ұзақ мерзімді оқу нәтижелерін сақтау және көрсету мүмкіндігін береді. • Проектілік жұмыстар: Онлайн режимде топпен немесе жеке орындауға арналған ұзақ мерзімді жобалар арқылы бағалау. • Формативтік бағалау: Оқу процесі барысында аралық бағалау үшін қолданылатын құралдар (кері байланыс, сауалнамалар). • Пікір алмасу форумдары мен блогтар: Тақырыпты терең түсіну және талдау деңгейін бағалау.

БАОӨЖ-3

БАОӨЖ 3. Тақырыбы: Адаптивті білім беру технологиялары - Білім беру платформаларында жасанды интеллектті қолдану. - Жеке оқыту траекториялары: әдістер мен мысалдар. - Адаптивті технологияларды қолданудың сәтті кейстерін талдау.

. Адаптивті технологияларды қолданудың сәтті кейстерін талдау Адаптивті технологияларды қолданудың бірнеше сәтті мысалдары бар, олардың ішінде оқу нәтижелеріне оң әсер ететін кейстер ерекше назар аудартады: 1. DreamBox Learning (АҚШ): • Мақсаты: Бастауыш және орта мектеп оқушылары үшін математика пәнін меңгеруді жеңілдету. • Технология: Адаптивті оқыту платформасы оқушылардың білім деңгейі мен оқу қарқынына сәйкес математикалық тапсырмаларды ұсынады. Платформа әрбір оқушының жетістігін бақылап, қиындықтарына бейімделеді. • Нәтиже: Студенттердің математикалық дағдылары айтарлықтай жақсарып, оқу мотивациясы артқан. 2. Smart Sparrow (Австралия): • Мақсаты: Жоғары білім беру саласында оқытуды жекелендіру. • Технология: Бұл платформа студенттердің әрекеттерін бақылап, оларға бейімделген білім беру материалдарын ұсынады. Әр студенттің оқу қарқынына сәйкес өзгеретін тапсырмалар мен тесттер бар. • Нәтиже: Адаптивті технологиялар арқылы оқушылардың оқу үлгерімі артқан және курс аяқтау көрсеткіші жақсарған. 3. Knewton (АҚШ): • Мақсаты: Әртүрлі пәндер бойынша жекелендірілген оқыту жолдарын ұсыну. • Технология: Knewton платформасы әрбір оқушы

2. Жеке оқыту траекториялары: әдістер мен мысалдар Жеке оқыту траекториясы – әрбір оқушының жеке қажеттіліктеріне сәйкес икемделген білім беру жолы. Бұл әдіс студенттердің оқу қарқынын, білім деңгейін және қызығушылығын ескере отырып, оқу процесін оңтайландыруға бағытталған. Негізгі әдістер: • Оқушылардың оқу стилін анықтау: Студенттердің жеке оқу стилін (визуал, аудиал, кинестетик) анықтап, оларға сәйкес материалдар ұсыну. • Үлгерім бойынша бейімделу: Оқушы белгілі бір тақырыпты толық меңгермейінше, келесі тақырыпқа өтпеу үшін динамикалық тапсырмалар беру. • Жекелендірілген контент: Студенттің білім алу деңгейі мен қызығушылығына қарай контентті автоматты түрде бейімдеу (мысалы, бір оқушыға мәтін, басқа біреуіне видео арқылы түсіндіру). • Оқушылардың ынтасын арттыру: Тапсырмаларды геймификациялау және студенттің өз бетінше таңдауына мүмкіндік беру арқылы ынталандыру. Мысалдар: • Khan Academy: Платформа оқушылардың алдыңғы жауаптарын талдап, келесі тапсырмаларды олардың деңгейіне сәйкес автоматты түрде бейімдейді. • Coursera: Курстарды жекелендіріп, студенттердің қызығушылықтарына байланысты ұсыныстар береді және олардың жетістіктері негізінде ұсыныстарды жаңартады.

1. Білім беру платформаларында жасанды интеллектті қолдану Жасанды интеллект (AI) білім беру платформаларында оқушылардың қажеттіліктеріне жекелендірілген қолдау көрсетуге және оқу процесін жақсартуға мүмкіндік береді. Бұл технологиялар оқу нәтижелерін жақсартуға бағытталған бейімделген, икемді оқу траекторияларын құру үшін қолданылады. AI білім беру жүйелерінде келесі қызметтер атқарады: • Жекелендірілген оқу траекториялары: Жасанды интеллект студенттердің білім деңгейін, қарқынын және оқу стилін талдай отырып, оларға арнайы бейімделген оқу бағдарламасын ұсынады. • Автоматты бағалау: AI арқылы тесттер мен тапсырмаларды автоматты түрде тексеріп, нәтижелер бойынша ұсыныстар беріледі. • Оқушыларға көмекші құралдар: Виртуалды оқытушылар мен чат-боттар арқылы студенттер кез-келген уақытта қосымша ақпарат ала алады.

БАОӨЖ-2

БАОӨЖ 2. Тақырыбы: Оқу ортасындағы мультимедиялық технологиялар - Білім беруде видео, аудио және интерактивті элементтерді пайдалану. - Мультимедиялық контенттің студенттердің мотивациясы мен қатысуына әсері. - Мультимедиялық білім беру материалдарын жасаудың техникалық аспектілері.

3. Мультимедиялық білім беру материалдарын жасаудың техникалық аспектілері Мультимедиялық материалдарды жасау бірнеше техникалық аспектілерді қамтиды: • Құралдар мен бағдарламалық жасақтама таңдау: Білім беру материалдарын жасау үшін арнайы мультимедиялық редакторлар (мысалы, Adobe Premiere, Camtasia, Articulate) қолданылады. • Файл форматтары: Бейне, аудио және суреттердің сапасын сақтау үшін тиісті форматтарды таңдау қажет. Мысалы, бейне үшін MP4, аудио үшін MP3 форматы ұсынылады. • Мазмұнды қысу: Мультимедиялық контенттің файл көлемін оңтайландыру қажет. Бұл интернет арқылы материалдарды жүктеп алу және оқу платформаларында пайдалану процесін жеңілдетеді. • UX/UI дизайн принциптері: Материалдар оңай қолжетімді, қолданушыға түсінікті және интерфейс эстетикалық болуы керек. • Адаптивтілік: Мультимедиялық материалдар әртүрлі құрылғыларда (смартфон, планшет, компьютер) дұрыс көрінуі тиіс. Бұл үшін жауапты дизайн (responsive design) қағидаттарын қолдану маңызды. • Сабақтар мен мазмұнның құрылымы: Әрбір мультимедиялық элемент біртұтас оқыту мақсатына сәйкес ұйымдастырылуы тиіс, студенттер ақпаратты бірізді түрде қабылдай алатындай жүйеленген болуы керек.

2. Мультимедиялық контенттің студенттердің мотивациясы мен қатысуына әсері Мультимедиялық контент білім алушылардың мотивациясына оң әсер етеді, себебі ол материалды көрнекі және қызықты түрде ұсынуға мүмкіндік береді. Нәтижесінде студенттердің оқу процесіне белсенді қатысуы артады. Мультимедиа студенттердің мынандай аспектілеріне әсер етеді: • Мотивацияның артуы: Бейне және аудио материалдар студенттердің эмоцияларын оятып, олардың қызығушылығын оятады. • Жадты жақсарту: Визуалды және аудиалды ақпараттарды біріктіру арқылы студенттер ақпаратты ұзақ уақыт есте сақтайды. • Қатысу деңгейін арттыру: Интерактивті элементтер мен тапсырмалар білім алушыларды белсенді түрде жұмыс жасауға ынталандырады. • Қол жетімділік: Студенттер кез келген уақытта мультимедиялық контентке оралып, қажетті тақырыптарды қайталай алады, бұл оларды оқу процесінде белсенді ұстайды.

1. Білім беруде видео, аудио және интерактивті элементтерді пайдалану Видеоматериалдар білім беру процесінде күрделі тақырыптарды көрнекі түрде түсіндіру үшін қолданылады. Оқушылар бейнеконтент арқылы теорияны шынайы өмірмен байланыстыра алады. Видеолар дәрістердің, тәжірибелік сабақтардың немесе демонстрациялардың бейнелерін ұсына отырып, ақпаратты бірегей тәсілмен жеткізеді. Аудио ақпараттарды тыңдау арқылы қабылдау үшін пайдалы. Аудиокітаптар, подкасттар, немесе оқулықтардың дыбыстық нұсқалары студенттерге қозғалыс кезінде, яғни оқудан тыс уақытта да білім алуға мүмкіндік береді. Бұл аудио ақпаратты есте сақтау қабілетін арттыруға көмектеседі. Интерактивті элементтер (тесттер, ойындар, симуляциялар) білім алушының белсенді қатысуын талап ететін оқыту құралдары болып табылады. Олар студенттердің материалды меңгеру деңгейін арттырып, оқыту процесіне қызығушылығын оятады.

БАОӨЖ-1

Тақырыбы: Цифрлық білім беру ортасындағы педагогикалық дизайнның негіздері - Білім беру бағдарламаларын әзірлеудегі тәсілдер: дәстүрлі және цифрлық. - Цифрлық оқыту жағдайындағы педагогикалық дизайнердің рөлі мен міндеттері. - Онлайн-курстар үшін контентті бейімдеу принциптері.

3. Онлайн-курстар үшін контентті бейімдеу принциптері Онлайн курстардағы контентті бейімдеудің бірнеше негізгі принциптері бар: • Қолжетімділік: Материалдар кез-келген құрылғыда (компьютер, смартфон, планшет) оңай оқылатындай болу керек. • Интерактивтілік: Оқыту процесінде студенттердің белсенді қатысуын қамтамасыз ететін интерактивті элементтер қосу. • Үздіксіз кері байланыс: Студенттердің сұрақтарына жылдам жауап беру, тапсырмаларды орындағаннан кейін дер кезінде кері байланыс беру. • Қысқалық пен нақтылық: Онлайн форматта материалдарды қысқа әрі түсінікті етіп ұсыну маңызды, себебі ұзақ мәтіндер мен бейнелер студенттердің назарын аудармауы мүмкін. • Бейімделгіш дизайн: Әр түрлі оқу стильдері мен қажеттіліктерге жауап бере алатын, құрылғылар арасында икемделе алатын мазмұн құру. Цифрлық білім беру ортасында педагогикалық дизайнның тиімділігі осындай тәсілдер мен принциптерге негізделген.

2. Цифрлық оқыту жағдайындағы педагогикалық дизайнердің рөлі мен міндеттері Цифрлық оқытуда педагогикалық дизайнер білім беру мазмұнын тиімді түрде құрастырып, оны цифрлық ортаға бейімдеу үшін келесі міндеттерді атқарады: • Оқытуды жоспарлау: Оқу мақсаттарын анықтап, студенттердің қажеттіліктеріне сәйкес оқу жолын жобалау. • Интерактивті материалдар құру: Бейне сабақтар, тесттер, ойын элементтері мен симуляцияларды пайдалану арқылы оқытуды интерактивті ету. • Бағалау құралдарын әзірлеу: Студенттердің білімін тексеру үшін тесттер, жобалар және басқа бағалау формаларын цифрлық ортаға бейімдеу. • Платформалар мен технологияларды таңдау: Онлайн курстар мен құралдарды қолданып, оқыту процесін ыңғайлы ету. • Жеке оқыту: Студенттердің ерекшеліктеріне сәйкес оқытуды бейімдеу.

1. Білім беру бағдарламаларын әзірлеудегі тәсілдер: дәстүрлі және цифрлық Дәстүрлі тәсіл – білім беру бағдарламаларын қалыптастыру кезінде оқыту материалдары, әдістемелер және ресурстар физикалық түрде (оқулықтар, қағаз, тақта) ұсынылады. Мұнда оқытушы мен студент арасындағы қарым-қатынас көбінесе бетпе-бет сабақтар арқылы жүзеге асады. Негізгі ерекшеліктері: • Бетпе-бет қарым-қатынас. • Стандартталған білім беру құрылымы. • Шектеулі ресурстар мен технологиялық құралдар. • Мәтіндік материалдарға негізделген. Цифрлық тәсіл – қазіргі заманғы ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, білім беру бағдарламаларын әзірлеу және ұсыну тәсілі. Мұнда оқу ресурстары, сабақтар мен бағалау құралдары интернет және мультимедиялық құралдар арқылы қолжетімді. Негізгі ерекшеліктері: • Онлайн платформалар мен құралдар арқылы білім беру. • Қолжетімділіктің жоғарылығы және икемділік. • Жекелендірілген оқыту (адаптивті оқыту жүйелері). • Мультимедиалық ресурстарды кеңінен қолдану (видео, интерактивті контент)