4. 5. Ehunak, Aparatuak eta Sistemak

Plus de détails

EHUNAK APARATUAK ETA SISTEMAK

par Jon Gonzalez

6Ikasgaia

par OLAIA LARRAURI GOIRI

EHUNAK, APARATUAK ETA SISTEMAK

par Laura Ladrón

NERBIO SISTEMAK

par Telmo Fernández Campos

4. 5. Ehunak, Aparatuak eta Sistemak

Aparatuak:

Lokomozio-aparatua:

Gorputzeko organoetako mugimenduaz.

Ugal-aparatua:

Sortzen:

Ugal-zelulak.

Zirkulazio-aparatua:

Hondakinak, iraitz-organoetara.

Mantenugaiak zeluletara eraman.

Iraitz-aparatua:

Kanpora bidaltzen:

Odolaren soberakinak.

Zelulen hondakinak.

Arnas-aparatua:

Gas-trukea egiten.

Oxigenoa, odolera.

Odolan dagoen, karbono dioxidoa bota.

Digestio-aparatua:

Lortutako mantenugaiak, odolera.

Elikagaien deskonposaketa.

Sistemak:

Sistema-endokrinoa:

Hormonak sortu.

Odolera jariatzen.

Nerbio-sistema:

Erantzun egokiak prestatzea.

Kanpo / barne inormazioa

Interpretatu.

Hartu.

Eskeletu-sistema:

Funtzio nagusiak:

Organoen babesa.

Lokomozioa.

Gihar-sistema:

Arduratzen:

Gorputzaren jarrerari eusteaz.

Mimikaz.

Lokomozioaz.

Ehunak:

Nerbio-ehuna:

Glia-zelulak:

Elikatu.

Babestu.

Neuronak:

Axoiak:

Nerbio-korrontea gorputz zelularretik jaso, igorri egiten

Dentritak:

Nerbio-kinada jaso, gorputz zelularreraino eramaten.

Kanpo eta barne aldaketak hautematen.

Aginduak:

Bidaltzen.

Prestatzen.

Gihar-ehuna:

Bihotzekoa:

Miokardioa osatzen.

Ildaskatua:

Eskeleto-giharrak estaltzen:

Trapezioa.

Bizepsa.

Leuna:

Barrunbeetako paretak estaltzen.

Urdaila.

Odol-basoak.

Mugimendua ahalbidetzen.

Ehun konektiboa:

Odola:

Substantziak / mantenugaiak garraiatzea.

Hezur-ehuna:

Bularrezur...

Kartilago-ehuna:

Sudurra / trakea...

Gantz-ehuna:

Gantzak metatzen:

Isolatzaile termikoa.

Zenbait organo babestea.

Lipido erreserba.

Ehun konjuntiboa:

Organo (batzuen) artean, lotzeko.

Tendoiak / lotailuak.

Funtzioak:

Organoak babestu.

Euskarri izatea.

Gainerako ehunak konektatu / elkartu.

Ehun epiteliala:

Guruin epitelioa.

Guruin mistoak:

Guruina (pankrea), funtzioak betetzen.

endokrinoen

exokrinoen

Guruin endokrinoak:

Jariakinak, odolera isurtzen.

Obulutegiak / tiroidea

Guruin exokrinoak:

Produktuak jariatzen:

Barrunbeetan (urdail-guruinak / gibela).

Kanpoaldera (listu / malko-guruinak).

Guruinen funtzioa: substantziak jariatzea.

Estaldura-epitelioa.

Epidermisa:

Larruazalean.

Endotelioak:

Bihotza (barrualdetik)

Odol-hodiak

Muki-mintzak:

Eztaltzen:

Hestegorria.

Faringea.

Arnas-bideak.

Gainazalak estaltzen eta babesten.