Musika tresnak

Plus de détails

Musika motak

par Paula García

MUSIKA ETA PUBLIZITATEA

par nikolas gomez

EUSKAL HERRIKO MUSIKA TRESNAK.

par NESTOR GOIKOETXEA AMIANO

3. Moduloa

par Pepa Ramirez

Musika tresnak

PANDEROA

el pandero se utiliza durante la música religiosa y secular para agregar ritmo y melodía a las celebraciones y eventos festivos.

TTUNTTUNA EDO DANBURRIA

Ttunttuna edo danburria perkuzio musika tresna kordofonoa da.Pirinioaren mendebaldean eta mendien banalerrotik iparrera zein hegoaldera erabili izan da gehien, geurean Zuberoan bereziki.Ttunttunak sei soka ditu eta makila batez, aldi berean, erritmoa markatzen eta oinarri harmonikoa ipintzen da.

TXALAPARTA

Txalaparta perkusiozko euskal musika tresna bat da, idiofonoa, zuzenean kolpatzen dena.Bi euskarriren gainean jarritako zurezko ohol horizontalek osatzen dute. Zur erabilienak haltzarena, gaztainondoarena eta lizarrarena dira.Txalaparta lau makilez jotzen da, txalapartari bakoitzak bi makil dituela.

TRIKITIA EDO SOINU TXIKIA

Giltzadi instrumentu hau Euskal Herrira italiar langileek ekarri zuten.Euskal akordeoi diatonikoak baditu bi botoi gehigarri beste lurraldeetako akordeoi diatonikoek ez dituztenak.Trikitixa urte askotan panderoaz lagundurik jo izan da, festa herrikoietan.

ALBOKA

Alboka euskal haize instrumentu tradizionala da.Musikalki, bi tutuak independienteak dira, baina aldi berean jotzen dira.Normalean albokariek ezkerreko bost zuloko kanaberarekin melodia jotzen dute eta eskumako hiru zulokoarekin laguntza.

TXISTUA

Euskal Herriko eskualde guztietan oso nabarmena da hiru zuloko txirulen presentzia.Bi dira nagusiki gurean ezagunak: txistua eta xirula. Esku bakarrarekin jotzen den hiru zuloko flauta zuzena da, hiru zuloak hodiaren behealdean dituena: bi aurrean eta bat atzean.

TXIRULA

Txirula hotsa ematen duen haize-instrumentua da.Tonu ezberdinak emateko hodi edo ontzian zuloak dituzten ala ez; eta zuloak dituztenen artean, kopuruaren arabera, zenbat hatz edo esku behar diren horiek estaltzeko.Aire-lasterra bideratzeko tutu berezia duen ala ezpainekin bideratzen den.

Danbolina

Panderoa perkusiozko instrumentu zilindriko bat da, zortzi eta hamabi zentimetro arteko diametroa duena eta danbor-makila bakarrarekin jotzen da. Iberiar penintsulako tresna tipikoa da. Danborraren antzekoa, baina kutxa estuagoa eta luzeagoa da.

TOBERA

Tobera bi lagunen artean airean edukiz jotzen den euskal musika tresna da,Txalapartaren antzerakoa. Metro eta erdi luzerako burdinezko palanka edo hodi batek osatzen du eskuarki.

MUSUGAITARRA(TRONPA)

Musugitarra antzinako musika tresna bat da,Giltza zahar baten itxura du, erdian bibratzen duen altzairuzko mihizka bat du.Haginen artean jartzen da eta metalezko mihia atzamarrekin jotzen da.Ezpainak, mihia eta masailak mugituz armoniko nota desberdinak sortzen ditu.

Subtópico

NAFARROKO GAITA

Nafarroko gaita haizeko tresna da. Zazpi zulo ditu,sei goialdean eta bat behealdean. Batzuetan metalezko uztai zabalak daramatza, instrumentua inguratuz.Mihiak eta pitak kanaberaz osatuta daude. Dultzaina mediterraneoko aldekoa da.

DULTZAINA

Mihiak (pitak) kenaberaz egiten dira.Zazpi zulo ditu,sei goialdean eta bat behealdean.Haizezko tresna da.

TXANBELA

Dultzaina baino motzagoa da,zortzi zulo ditu Lakarriko Pierre Caubet txanbelariari esker berreskuratu ahal izan ziren txanbela jotzeko modu eta errepertorio tradizionala.

SUNPRIÑA

Gaztainondoaren edo hurritzaren azalez eginda dago. Bi zulo besterik ez ditu bi hatz estaltzeko.Hiru soinu sor ditzakete. Iparraldean erabiltzen da.