ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ρωμαϊκή εποχή
Αρριανός (2ος αι. μ.Χ.)
Έχοντας ως πρότυπο και στα πνευματικά ενδιαφέροντα και στη γλώσσα τον Ξενοφώντα, έγραψε έργα ιστορικά, φιλοσοφικά, γεωγραφικά και στρατιωτικά εγχειρίδια. Το έργο του Αρριανού αποτελεί την πιο αξιόπιστη πηγή μελέτης για τον Αλέξανδρο.
Πλούταρχος (2ος αι. μ.Χ.)
Είναι ο γνωστότερος βιογράφος του κόσμου και δε θεωρούσε τον εαυτό του ιστορικό. Οι Βίοι Παράλληλοι υπήρξαν επί αιώνες ενδιαφέρον και δημοφιλές ανάγνωσμα για την ανάλυση των χαρακτήρων, τα αποκαλυπτικά ανέκδοτα και τα αποφθέγματα των βιογραφουμένων προσώπων.
Ελληνιστική εποχή
Διόδωρος (1ος αι. π.Χ.)
Χρησιμοποιώντας τις μεγάλες βιβλιοθήκες της εποχής έγραψε σε 40 βιβλία παγκόσμια ιστορία από το μυθικό παρελθόν ως τις μέρες του.
Πολύβιος (3ος αι, π.Χ.)
Είναι ο σημαντικότερος ιστορικός της Ελληνιστικής Εποχής. Το έργο του έχει σχεδιαστεί να καλύψει την περίοδο 220-168 π.Χ., από την αρχή του Καρχηδονιακού πολέμου ως την οριστική επιβολή της ρωμαϊκής κυριαρχίας στις ελληνικές πόλεις και τους συνασπισμούς τους. Κύριος στόχος του ήταν να δείξει με ποιο τρόπο και με ποια μορφή πολιτεύματος σχεδόν ολόκληρη η οικουμένη υποτάχθηκε στην εξουσία των Ρωμαίων. Το πρότυπό του ως προς την αντικειμενικότητα, την ανάγκη της αυτοψίας και τη διερεύνηση των ιστορικών γεγονότων ήταν ο Θουκυδίδης.
Αρχαϊκή Εποχή (7ος-6ος αι. π.Χ.)
Ξενοφών
4ος αι. π.Χ.
Φιλοδόξησε να συνεχίσει το έργο του Θουκυδίδη και στα Ελληνικά του περιέλαβε τα γεγονότα της τελευταίας περιόδου του Πελοποννησιακού Πολέμου, από το 411 π.Χ. ως το 404 π.Χ..
Θουκυδίδης
Κατέγραψε τα συγκλονιστικά γεγονότα του Πελοποννησιακού Πολέμου και προσπάθησε να ερμηνεύσει τα αίτιά τους. Στο έργο του αποτυπώνονται η δόξα και η συντριβή της πατρίδας του της Αθήνας, η ένταση του πολέμου ανάμεσα στην Αθήνα, τη Σπάρτη και τους συμμάχους τους, που παρέσυρε στη δίνη του όλες τις πόλεις-κράτη του ελληνισμού, και οι έντονες πνευματικές ζυμώσεις της εποχής του. Το έργο του Θουκυδίδη είναι το παλαιότερο πεζό κείμενο σε αττική διάλεκτο.
Ηρόδοτος
5ος αι. π.Χ.
Το έργο του είναι το αρχαιότερο πεζό κείμενο του δυτικού πολιτισμού που σώθηκε ολόκληρο. Στα εννέα βιβλία του συνυφαίνει την καταγραφή των ιστορικών γεγονότων με τη γεωγραφία και την εθνογραφία, με άλλα λόγια την περιγραφή της χώρας, του τρόπου ζωής, των παραδόσεων, των εθίμων και των θεσμών των λαών της Ανατολικής Μεσογείου. Κεντρική γραμμή του έργου του είναι η συνεχής ανάπτυξη της περσικής κυριαρχίας στην Ασία, την Αφρική και τελικά στην Ευρώπη, με τις τρεις περσικές εκστρατείες στην Ελλάδα («Μηδικά», Περσικοί Πόλεμοι) ως τα γεγονότα του χειμώνα του 479 π.Χ..
Λογογράφοι
Οι παλαιότεροι λογογράφοι ήταν ο Διονύσιος ο Μιλήσιος, ο Χάρων ο Λαμψακηνός, ο Ξάνθος ο Λυδός και ο Εκαταίος ο Μιλήσιος.
Χαρακτηριστικά
Καταγραφή προφορικών παραδόσεων, ταξιδιωτικές περιγραφές, ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την παράκτια ναυσιπλοΐα και για τοπικά έθιμα διαφόρων λαών.
