วิธีการในการศึกษาและเรียนรู้เกี่ยวกับจิตวิทยา
6. การทดลอง
(experimental studies)
สิ่งสำคัญในการทดลองแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ
2. ตัวแปรตาม
1. ตัวแปรอิสระ
การทดลองทางจิตวิทยาแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม
2. กลุ่มควบคุม
1. กลุ่มทดลอง
5. การศึกษาอัตชีวประวัติ
(case histories)
4. การศึกษาสหสัมพันธ์
(correlational studies)
3. การทดสอบและการวัด
(test and measurement)
การวัดทางร่างกาย
การทดสอบทางจิตวิทยา
2. การสำรวจ
(surveys)
1. การสังเกต
(observation)
การสังเกตอย่างไม่มีระบบ
การสังเกตอย่างมีระบบ
แนวคิดและทฤษฎีทางจิตวิทยา
แนวคิดปัญญานิยม
ผู้นำ : Jean Piaget , Noam Chomsky
ความเชื่อ : เราไม่สามารถเข้าใจพฤติกรรมของมนุษย์ได้อย่างสมบูรณ์ ถ้าไม่ได้ศึกษากระบวนการทางจิต ด้วยการรับรู้ ความจำ การคิด รายการแก้ไขปัญหาของมนุษย์
ศึกษากระบวนการทางจิตด้วยระเบียบวิธีการทางวิทยาศาสตร์ การทำงานของจิตและระบบประสาทมีความซับซ้อนและโยงใยสัมพันธ์กัน การปรับรู้ และจัดการข้อมูล ข่าวสาร
แนวคิดมนุษย์นิยม
ผู้นำ : Carl Gogers , Abraham Maslow
ความเชื่อ : มนุษย์เป็นผู้กำหนดชีวิตของตนเอง มีเสรีภาพ และต้องการพัฒนาตน
มนุษย์เกิดมาพร้อมกับความดีงามโดยธรรมชาติ การใส่ดี อยากทำความดี อยากพัฒนาตนเองให้ดีขึ้น
แนวคิดชีวประสาทวิทยา
ผู้นำ : Jamce Olds , Roger Sperry
ความเชื่อ : กระบวนการทางจิตทุกประเภทของมนุษย์ มีศูนย์บัญชาการอยู่ที่ระบบประสาท ดังนี้ จึงศึกษาและอธิบายการเกิดพฤติกรรมมนุษย์ด้วยการทำงานของระบบประสาทและเงื่อนไขของพันธุกรรม
กระบวนการทางจิตอยู่ที่สมองและระบบประสาท
แนวคิดจิตวิเคราะห์
ผู้นำ : Sigmund Freud,Adler
ความเชื่อ : พฤติกรรมของมนุษย์ถูกควบคุมโดยกระบวนการทำงานของจิตไร้สำนึกซึ่งในบางครั้งบุคคลจะไม่ตระหนักรู้
พลังจิตมี 3 ส่วน
3. ซุปเปอร์อีโก้
2. อีโก้
1. อิด
จิตใจมนุษย์มี 3 ระดับ
3. จิตไร้สำนึก
2. จิตกึ่งรู้สำนึก
1. จิตรู้สำนึก
แนวคิดพฤติกรรมนิยม
ผู้นำในแนวคิดนี้ที่โด่งดังได้แก่ B.F. Skinner (1904-1990) ฐานแนวคิดของเขาคือ พฤติกรรมของบุคคล (หรือสัตว์) จะเปลี่ยนแปลงไปเนื่องมาจากผลกรรม (Consequence) ที่ได้รับ
พฤติกรรมของมนุษย์เกิดจาก กระบวนการเรียนรู้ ประสบการณ์การเรียนรู้ การฝึกหัด
จุดมุ่งหมายของจิตวิทยา 4 ประการ
4. เปลี่ยนแปลง
(Change)
ป้องกันพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และพัฒนาพฤติกรรมที่ต้องการ
3. ทำนาย
(Predict)
โอกาสของการแสดงพฤติกรรมในแต่ละสถานการณ์
2. อธิบาย
(Explain)
สาเหตุของการเกิดพฤติกรรม '' ทำไม'' (why) พฤติกรรมนั้นจึงเกิดขึ้น
1. บรรยาย
(Describe)
พฤติกรรมของสิ่งมีชีวิตหรือพรรณนาว่า '' อะไร '' (what) เกิดขึ้นบ้าง
ประวัติความเป็นมาของจิตวิทยา
จิตวิทยาเป็นวิชาที่กำเนิดมานานแล้วตั้งแต่สมัยของเพลโต กับอริสโตเติล (Aristotle) แต่ในระยะเริ่มแรกนั้นยังเป็นส่วนหนึ่งของวิชาปรัชญา ซึ่งเป็นการพยายามหาคำตอบเกี่ยวกับวิญญาณโดยใช้ความคิดอย่างมีเหตุผลของตนผสมผสานกับความเชื่อทางศาสนา
พัฒนาการของจิตวิทยา
พฤติกรรม
จิตสำนึก
จิตใจ
วิญญาณ
กลุ่มจิตวิทยา
กลุ่มจิตประสาทวิทยา
ได้มีการจัดตั้งกลุ่มโดย ซานเดียโก รามอน อีกาฮาล นักประสาทวิทยาผู้ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจให้กับกลุ่มจิตประสาทวิทยามาจนปัจจุบัน
กลุ่มทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคม
ได้มีการจัดตั้งกลุ่มโดย คาร์ล โรเจอร์
กลุ่มจิตวิเคราะห์และกลุ่มมนุษย์นิยม
ในปี ค.ศ. 1890 ได้มีการจัดตั้งกลุ่มโดย ซิกมันด์ ฟรอยด์
กลุ่ม Psychometrics
ได้มีการจัดตั้งกลุ่มโดย ทีออเดอร์ ไซมอน
กลุ่มพฤติกรรมนิยม
ในช่วงต้นศตวรรษที่20 ได้มีการจัดตั้งกลุ่มโดย จอห์น บี วัตสัน ''บิดาแห่งพฤติกรรมศาสตร์”
กลุ่มหน้าที่นิยม
ในปีค.ศ. 1890 ได้มีการจัดตั้งกลุ่มจิตวิทยาขึ้นใหม่ โดยจอห์น ดิวอี้และวิลเลียม เจมส์
กลุ่มโครงสร้างนิยม
ห้องปฏิบัติการทดลองทางจิตวิทยาห้องแรก ถูกสร้างขึ้นโดย Wilhelm Wundt ''บิดาแห่งจิตวิทยาการทดลอง'' ในปี ค.ศ. 1879 ที่เมืองไลป์ซิก ประเทศเยอรมนี
รากฐานแนวคิดทางจิตวิทยา
รากฐานทางวิทยาศาสตร์
รากฐานทางปรัชญา
ขอบข่ายของจิตวิทยา
จิตวิทยาการทดลอง
จิตวิทยาสังคม
จิตวิทยาพัฒนาการ
จิตวิทยาการศึกษา
จิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ
จิตวิทยาการปรึกษา
จิตวิทยาคลินิค
ความสำคัญของจิตวิทยา
5. ด้านการส่งเสริมพัฒนาคุณภาพชีวิต
4. ด้านการแก้ปัญหาพฤติกรรมและปัญหาสังคม
3. ด้านความเข้าใจต่อสังคม
2. ด้านความเข้าใจต่อผู้อื่น
1. ด้านความเข้าใจต่อตนเอง
จิตวิทยากับชีวิตประจำวัน
ประโยชน์ของวิชาจิตวิทยา
4. ช่วยให้วางโครงการสำหรับอาชีพได้อย่างเหมาะสม
1. ช่วยให้เกิดความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติของมนุษย์
ลักษณะผู้ที่ใช้จิตวิทยา
4. มีความจริงใจต่อกัน เพราะความจริงใจเป็นรากฐานของความผูกพันที่ลึกซึ้ง
3. รู้ เข้าใจศักยภาพและส่งเสริมความรู้ความสามารถของผู้อื่นได้อย่างถูกทาง
2. รับรู้และสามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้อื่นได้ดี
1. สนใจและเข้าใจในความคิด ความรู้สึกของคนรอบข้าง
ความสำคัญ
3. ช่วยให้เกิดการตัดสินใจเกี่ยวกับตนเองและผู้อื่นได้ดีขึ้น
2. ช่วยในการปรับตัวและแก้ปัญหาทางจิตใจของตนเอง
1. ช่วยให้เกิดความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติของมนุษย์
ความหมายของจิตวิทยา
เป็นการศึกษาพฤติกรรมและ
กระบวนการทางจิตด้วยวิธีการ
ทางวิทยาศาสตร์
กระบวนการทางวิทยาศาสตร์
อธิบายโดยใช้น้ำหนักกับข้อเท็จจริงที่วัดได้สังเกตได้มากกว่าอธิบายบนพื้นฐานของความคิดเห็นหรือหลักการความเชื่อ
กระบวนการทางจิต
ประสบการณ์ภายในส่วนบุคคล ไม่อาจสังเกตเห็นได้โดยตรง เช่น ความคิด ความรู้สึก จินตนาการ
พฤติกรรม
การแสดงออกหรือการตอบสนองของสิ่งมีชีวิตที่่สามารถสังเกตเห็นได้
พฤติกรรมภายใน
พฤติกรรมภายในเป็นตัวกำหนดการแสดงออกของพฤติกรรมภายนอก
พฤติกรรมภายนอก
พฤติกรรมชนิดโมเลกุล
พฤติกรรมชนิดโมล่าร์