การสืบค้นสารสนเทศและความรู้

More like this

การสืบค้นสา 2

by mannika kaewjaranai

Information Search

by ปริชาติ ปลอดรอด

การสืบค้นสา 2

by mannika kaewjaranai

Knowledge Inquiry

by Natme Hasap

การสืบค้นสารสนเทศและความรู้

การสืบค้นสารสนเทศบนอินเทอร์เน็ต

เทคนิคการสืบค้น

เทคนิคอื่นๆ

ควรใช้คำที่หลากหลายและไม่ควรใช้คำที่ค้นหาเกิน 32 คำ

เทคนิคการกรองสิ่งที่ค้นหา (SafeSearch Filtering) เทคนิคนี้จะมีใช้สำหรับ Search Engine บางตัว

เทคนิคการหานิยามหรือความหมายของคำ (Definition) โดยใช้คำว่า define: ตามด้วยคำที่ต้องการทราบความหมาย

เทคนิคค้นหาช่วงชุดของตัวเลข (Number range) ด้วยเครื่องหมาย ..

เทคนิคการค้นกลุ่มคำหรือคำที่ไม่แน่ใจด้วย เครื่องหมาย * (Wildcard)

เทคนิคการค้นหาคำพ้องความหมาย (Synonyms)

เทคนิคการค้นด้วยเครื่องหมายคำพูด "..." (Exact phrased search)

เทคนิคการใช้รหัสกำกับคำค้น

สืบค้นโดยใช้เขตข้อมูลกำกับ ลงในประโยคการค้น

สืบค้นจากเมนูทางเลือก (Drop down menu)

เทคนิคการใช้คำใกล้เคียง

สามารถใช้ O ร่วมกับจำนวนเลขที่ต้องการให้ คำห่างกัน

เพื่อกำหนดลักษณะของผลการสืบค้นที่ต้องการ

ใช้คำว่า ADJ, NEAR, FAR และ BEFORE ประกอบเป็นประโยคการค้น

เทคนิคการตัดคำ

การสืบค้นในลักษณะของ Stemming

การสืบค้นจากรากคำ

การใช้เครื่องหมาย

เครื่องหมาย ? หมายถึง ให้สืบค้นคำที่มีรากคำตามที่กำหนดและมีตัวอักษรตามหลังได้อีกไม่เกินจำนวน ? ที่กำหนดในคำค้น

เครื่องหมาย * (asterisk) แทนการตัดคำ ส่วนใหญ่เป็นการตัดท้ายคำค้นที่ต้องการ

เทคนิคตรรกบูลลีน

การใช้เครื่องหมาย + (Plus) หรือ - (Minus) กำหนดหน้าคำค้นที่ต้องการ

การใช้เทคนิคบูลลีนจากเมนูทางเลือก (Drop down menu) ว่าต้องการสืบค้นการที่เกี่ยวข้องกับคำค้นอย่างไร

บางกลไกใช้เครื่องหมาย & (ampersan), I (pipe) แลt ! (exclamation) แทน

การใช้ And, Or, Not ประกอบเป็นประโยคการค้นหา

ประเภทเว็บไซต์ที่ทำหน้าที่ค้นหาข้อมูล

เครื่องมือสืบค้น (Search engine)

องค์ประกอบของกลไกลการสืบค้นสารสนเทศ บนอินเทอร์เน็ต (Search Engine)

โปรแกรมค้นหาข้อมูล (Search Engine Software หรือ Query Processor)

ทำหน้าที่เปรียบเทียบความเกี่ยวข้อง ระหว่างเว็บไซต์และความต้องการของ ผู้สืบค้น

ตัวดรรชนี (Indexer) หรือ Catalog

ทำหน้าที่รวบรวมคำ และตำแหน่งทุกๆเพจที่สำรวจ มาได้

ตัวสำรวจหรือรวบรวมข้อมูล (Spider หรือ Crawler หรือ Rotot)

ทำหน้าที่ตะเวณไปยังเว็บไซต์ต่างๆเพื่อทำการรวบรวมสารสนเทศ และส่งกลับมายังดรรชนีหรือฐานข้อมูล เพื่อทำการประมวลผล

ควรใช้ Search engine ที่หลากหลายมากกว่าหนึ่งตัวในการสืบค้นสารสนเทศ ซึ่งจะทำให้ได้ผลการสืบค้นที่มากขึ้นและตรงกับความต้องการ

Search engine ที่มีผู้ใช้อย่างแพร่หลาย

Ask

MSN Live Search

Google

แต่ละตัวได้รับการพัฒนาจากบุคคลหลายๆ หน่วยงาน มีผลทำให้ Search engine แต่ละตัวมีลักษณะที่แตกต่างกันออกไป

เป็นเครื่องมือในการสืบค้นที่อาศัยการทำงานของ โปรแกรมที่พัฒนาขึ้น

นามานุกรม (Web Directories)

เว็บที่เป็นที่นิยมใช้

Librarian's Index Internet

Business.com

Starting Point

Dmoz

Yahoo

ทำหน้าที่คล้ายกับบัตรรายการของห้องสมุด

เป็นเครื่องมือในการสืบค้นที่รวบรวมสารสนเทศ บนอินเทอร์เน็ต และคัดแยกสารสนเทศเหล่านั้น ออกเป็นกลุ่ม

World Wide Web (WWW)

ข้อมูลที่ไม่ปรากฏ

สิ่งพิมพ์ที่มีลิขสิทธิ์ (Copyrighted Published Materials) (ยกเว้นได้รับการขออนุญาตแล้วเท่านั้น)

ฐานข้อมูลเชิงพาณิชย์ต่างๆ (Commercial Datavases) (ยกเว้นเป็นสมาชิก)

ความลับทางการค้า (Trade Secrets)

ลักษณะเนื้อหาที่มีให้บริการ

ข้อมูลด้านบันเทิง และอื่นๆ

บทความที่เลือกสรรเฉพาะ (Selected Article Reprints)

การแถลงข่าวแก่สื่อมวลชน (Press Release)

ข่าวสารข้อมูลทางราชการ (Governmental Information)

ข่าวสารทันสมัย (Current News)

การจัดแบ่งหมวดหมู่ของสิ่งพิมพ์ในสถาบันบริการสารสนเทศ (Library Catalog)

นามานุกรมของพนักงานของแต่ละหน่วยงาน (Staff Directory)

ข้อมูลการตลาดสำหรับสินค้า (Product Information)

เป็นบริการหนึ่งบนอินเทอร์เน็ตที่ ให้บริการค้นหาและนำเสนอสารสนเทศ

คอมพิวเตอร์ที่จัดเก็บ และคอยให้บริการข้อมูลของเว็บไซต์ เรียกว่า Web Server โดยอาศัยโปรแกรม Web Browser

อินเทอร์เน็ตเป็นแหล่งรวบรวมเว็บไซต์ ซึ่งเก็บข้อมูลต่างๆไว้มากมาย แต่ละเว็บไซต์จะมี Domain name ที่ไม่ซ้ำกัน

ฐานข้อมูลออนไลน์ (Online Database)

การสืบค้นฐานข้อมูลออนไลน์

เลือกรายการที่ตรงกับความต้องการและบันทึกผลข้อมูล

แสดงผลการสืบค้น

การแสดงผลแบบอิสระ

การแสดงผลแบบย่อ

การแสดงผลแบบเต็มรูปแบบ

ลงมือสืบค้น

การสืบค้นโดยการพิมพ์คำสั่ง

การใช้เมนูในการสืบค้น

เลือกค้นจากฐานข้อมูลที่เหมาะสม

วิเคราะห์เรื่องที่ต้องการสืบค้น และกำหนดคำสำคัญเพื่อใช้ในการค้น

ลักษณะฐานข้อมูลออนไลน์ไว้บริการผู้ใช้

ฐานข้อมูลทดลองใช้

เป็นฐานข้อมูลที่ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศนำมาทดลองใช้ก่อน ก่อนที่จะตัดสินใจซื้อหรือสมัครเป็นสมาชิกของฐานข้อมูลนั้น

ฐานข้อมูลสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา หรือฐานข้อมูล ThaiLIS (Thai Library Integrated System)

สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษารับผิดชอบค่าใช้จ่าย เพื่อให้มหาวิทยาลัยของรัฐร่วมกันใช้บริการสืบค้นสารสนเทศ

เป็นฐานข้อมูลที่สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาและโครงการ ThaiLIS เช่าใช้ฐานข้อมูล

ฐานข้อมูลออนไลน์ที่ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศบอกรับสมาชิก

มีการจำกัดระยะเวลาในการใช้

บอกรับหรือซื้อฐานข้อมูลมาให้บริการกับผู้ใช้

ผู้ใช้บริการสามารถดาวน์โหลดหรือพิมพ์ข้อมูลได้ทันที

เป็นแหล่งสารสนเทศที่มีขนาดใหญ่และขอบเขตกว้างขวาง

การสืบค้นสารสนเทศจากฐานข้อมูลบรรณานุกรมออนไลน์ (Online Public Access Catalog:OPAC)

ข้อมูลที่ได้จากการสืบค้น

ข้อมูลดรรชนีวารสาร (Periodical Index) ของบทความในวารสารภาษาไทย

เลขมาตรฐานสากลประจำวารสาร (ISSN)

ชื่อห้องสมุดที่บอกรับวารสารชื่อนั้นๆ (Library that have this journal)

ปี (Year)

ข้อมูลบรรณานุกรม (Bibliographic description) ของทรัพยากรสารสนเทศที่ตีพิมพ์และไม่ตีพิมพ์

เลขมาตรฐาน (ISBN)

หัวเรื่อง (Subject)

จัดทำขี้นเพื่อบริการสำหรับผู้ที่ต้องการสืบค้นสารสนเทศ โดยไม่มีข้อจำกัดในด้านระยะทาง

ชื่อวารสาร (Journal)

สถานที่ (Location)

หมายเหตุ (Note)

รูปเล่ม (Description)

เลขเรียกหนังสือ (Call number)

สถานภาพ (Status)

พิมพลักษณ์ (Imprint)

ชื่อเรื่อง (Title)

ชื่อผู้แต่ง (Author)

วิธีการสืบค้น

หากต้องการได้รายละเอียดที่สมบูรณ์ของรายการใด ให้คลิกเม้าส์ที่รายการที่ต้องการ ระบบจะแสดงรายละเอียดที่สมบูรณ์ของรายการนั้นๆ

หากต้องการได้รายละเอียดโดยย่อของรายการใด ให้คลิกเม้าส์ที่รายการที่ต้องการ ระบบจะแสดงรายละเอียดของรายการดังกล่าว

ป้อนข้อมูลที่ต้องการสืบค้นตามรายการที่ใช้เป็นทางเลือกลงในช่องสี่เหลี่ยม แล้วคลิกเม้าส์ที่คำว่าค้นหา หรือสืบค้น และแสดงผลการสืบค้นบนหน้าจอ พร้อมทั้งบอกจำนวนรายการที่ค้นหาได้

จากหน้าจอรายการหลักของ OPAC ให้เลือกรายการ ที่ต้องการจะใช้เป็นทางเลือกในสืบค้นจากเมนู

บางห้องสมุดได้ออกแบบ OPAC ให้มีลักษณะเป็น Graphic User Interface (GUI) เพื่อการใช้ที่ง่าย และสะดวกยิ่งขึ้น และสามารถสืบค้นได้โดยผ่านทางอินเทอร์เน็ต เรียกว่า Web Pac

มีชุดคำสั่งการสืบค้นที่ใช้ง่าย สะดวก มีรายการทางเลือกของขั้นตอนการทำงานอยู่หน้าจอ

เป็นรูปแบบหนึ่งของเครื่องมือช่วยค้นทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศ