DIGESTIOA APARATUA

Więcej takich

Bio

przez Mikel Alcañiz

Nutrizioan aritzen diren aparatuak

przez Araceli Urrutia Sagastibelza

DIGESTIOA

przez Unax Galvez

GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA (I): NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

przez Ibai Olmos

GAIXOTASUNAK

IDORRERIA: Kasu honetan heste lodiak ur gehiegi xurgatzen du eta, horrenbestez, gorotz lehor eta gogorrak sortzen dira.

GASTROENTERITISA: Urdailaren eta hestearen barnealdeko mintzaren hantura da. Zenbait birusek eta bakterioek eragindako infekzioen ondorioz sortzen dira, batik bat. Oka eta beherakoa eragiten ditu, baita sabelaldeko ondoeza ere.

GIBEL ZIRROSIA: Gaixotasun kronikoa da, gibelaren heriotza dakarrena. Ondorioz, gibelak ez du behar bezala funtzionatzen. Kasu askotan errulea alkohola da.

ULZERAK: Urdail eta duodenoaren peretetako zauriak dira, batik bat. Eragiten duten faktoreen artean estresa eta Helicobacter pylori izeneko bakterioa daude.

TXANTXARRA: Zenbait bakteriok sortutako gaixotasun infekziosoa da. Ahoan dauden bakterioek ahoraturiko gluzidoez elikatu eta azidoak sortzen dituzte; azido hauek hortzen esmalteari, dentinari eta zementuari egiten diete kalte.

EGESTIOA

EGESTIO PROZESUA

Egestioa gorputzak erabili ez dituen elikagaien hondakinak kanpora botatzen duen prozesua da.

DIGESTIO KIMIKOA

HESTE LODIA

Heste Lodia

Xurgatu gabeko substantziak heste lodirantz pasatzen dira, hestearen mugimendu peristaltikoen bidez. Hiru zati ditu: hesteitsua, kolona etaondestea:

Kolona: 1,5 m-tako hodi honek hiru zati ditu: goranzko, zeharkako eta beheranzko kolona. Prozesu garrantzitsuak burutzen ditu:

Bakteria sinbionteak bizi dira kolonean. Beren elikadurarako guk xurgatu gabeko zenbait hondar aprobetxatzen dituzte.

Ia ur guztia eta gatz mineralak zurgatzen ditu odolerantz.

Hesteitsua: ileonarekin dago komunikaturik. Hesteitsutik apendize bermiforme izeneko organoa irteten da.

HESTE MEHARRA

Heste Meharra

Hiru atal ditu: duodenoa, jejunoa eta ileona. Duodenoan amaitzen da digestio kimikoa, eta mantenugaienxurgapena gertatzen da.

Duodenoa: pilorotik datorren kimoa jasotzen du,

Gibela: behazuna sortzen du

Pankrea: urin pankreatikoa sortzen du

Heste-urina: duodenoak sorturikoa da, urin pankreatikoarekin batera lan egiten duena.

Ekintza kimiko honi esker, kimoa kilo izeneko ahi bihurtzen da.

Jejunoa: mantenugaiak odolerantz xurgatzen ditu. Bere paretak oso tolestuta daude, heste-biloak osatuz.

DIGESTIO MEKANIKOA

URDAILA

Urdaila

“J” itxurako poltsa bat da. Bere sarrerak kardia izena du, eta ixten eta irekitzen da janaria pixkanaka pixkanaka sartzeko. Bere irteera piloro izenaz ezagutzen da. Bi mekanismo garrantzitsu gertatzen dira:

Ekintza kimikoa: urdailaren paretek urin gastrikoa jariatzen dute; honek bi osagainagusi ditu:

Pepsina

Azido klorhidrikoa:

Ekintza mekanikoa: Elikadura-boloak 3-4 ordu ematen ditu irabiaketan, birrintzen jarraitzeko.

HESTEGORRIA

Hestegorria

Faringetik urdaileraino doan hodia da. Mugimendu peristaltikoen bitartez, elikadura-boloa faringetik urdailerantz mugitzen ditu eta ez alderantziz.

FARINGEA

Faringea

Ahoaren eta hestegorriaren artean dago. Epigloti izeneko balbula dauka. Irensketan arnas- aparaturanzko pasabidea ixten du, elikadura-boloa trakean sar ez dadin.

Topic principal

AHORATZEA

AHOA

Ahosabaia

Gizakiaren ahoaren barruan aurkitzen den sabaia da, mukosa lodi batez estalita.

Mihia

Aho barruan dagoen organo mugikorra da. Organo hau txikitzeko, irensteko eta hizketarako balio du. Gainera, mihiak sentzumen errezeptorei esker, dastamena garatzen du.

Hortzak

Hortzak, digestio aparatuaren atal garrantzitsu bat dira, masailezurraren goialdean eta behealdean dauden organo anatomiko gogor batzuk dira eta janaria txikitzeko erabiltzen direnak.