Педагогикалық менеджмент

Mais informações

Білім беру менеджменті

por Димаш Картамысов

№249 қаулысымен бекітілген тұжырымдама

por Капсиков Нурберген Казизович

Білім беру қолданбалары

por Алтынай Шахмарданова

Педагогикалық-психологиялық сүйемелдеу

por Абдулла Бану

Практикалық сабақ 15. Тақырыбы: Қазіргі мектепті модернизациялау жағдайында білімді сапалы басқару 1.Басқару жүйесін дамыту мен әрекеттестіру шарты мен қағидалары. 2. Басқару жүйесінің мақсаты мен негізгі міндеттері.

Басқа жүйелерге қарағанда басқару жүйелері келесі сипатты ерекшеліктерді құрайды: ақпараттық байланыс арқылы толықтықты қамтамасыз ету; басқару әсеріне сәйкес әр-түрлі әрекетке өту мүмкіндігі, бұл кезде өту әрекеті уақытты бірден қажет етпейді; даму бағытын таңдау; қоршаған ортаға сәйкес жүйені қабылдау; жүйелердің қызмет ету процесінің түзу бағыты.

Қазіргі мектеп басшысының міндеті - мектепішілік ақпараттық басқару технологиясын жасау және ендіру. Ол технологияны басшымен бірге мұғалімдер де пайдалана алуы тиіс. Педагогикалық жүйені басқаруда кез келген ақпарат маңызды, әсіресе жүйенің оңтайлы жұмыс жүргізуі үшін қажетті басқару ақпаратының маңызы ерекше. Түрлі белігілеріне қарап басқару ақпаратын былай топтастыруға болады: уақыты бойынша - күнделікті, айлық, тоқсандық.

Басқару жүйесі – ұйымдастырылған жүйелердің функциялары (биологиялық, техникалық, әлеуметтік және басқа), осы жүйелердің құрылымын сақтауды, олардың әрекет етуін, олардың мақсаттары мен бағдарламаларын жүзеге асыруын қамтамасыз етеді.

Мектепті басқарудың мақсаты мен мазмұны, оның арнайы және жалпы қызметі, әдістері, формалары және құралдары қоғамдағы әлеуметтік заңдар мен заңдылықтардың, сондай-ақ экономикалық заңдардың тікелей ықпалымен қалыптасады. Осылайша, "мектепті басқарудың тиімділігі белгілі әлеуметтік-экономикалық мазмұнға ие категориялармен бағалануы тиіс. Бұл басқару теориясының нақты-экономикалық пәндермен белсенді өзара әрекеті арқылы ғана мүмкін», деп көрсетеді ғалым В.Г.Афанасьев.

Басқару жүйесінің мақсаты мен негізгі міндеттері. Бүгінгі таңда білім беру саласында көптеген модернизациялар жүргізіліп жатыр. Орта білім берудің 12 жылдық моделі, кәсіптік және техникалық білім берудің мазмұнының жаңартылуы, электронды оқыту, зияткерлік мектептер арқылы жоғары оқу орындарына дарынды шәкірттер дайындау, білімді жаңа деңгейге көтеру бірқатар инновациялық жобаларға бастама болып, инновациялық оқыту әдісі кеңінен қолданыла бастады.

БАСҚАРУДЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ — мұнда мемлекеттік органдардан басқа жалпылама органдар құрылады, олар ұстаздар, оқушылар құрамы, ата-ана жəне халық. Олардың басшылыққа қатыса алуы осы мектептегі ұжымның қарым-қатынасының оң болуы жəне психологиялық климаттың оң болуына əсерін тигізеді.

Мектепішілік басқару өз алдына мақсатқа жету, педагогикалық жүйені жалпылама танып білу, нысана заңдылықтарын қарастыру арқылы барынша оңтайлы шешім қабылдау болып табылады. Мектепішілік басқаруды дəстүрлі жүйеде түсіндіретін болсақ, ол субъектінің белгіленген нысанаға басқарушылық жүргізуі, сапаны жақсарту мақсатында басқарушылық жүйенің тигізетін əсері, педагогикалық еңбекке байланысты ғылыми элементтерді енгізу болып табылады.

Мектеп кеңесінің шешіміне екі не одан көп қатысушы дауыс берсе, ол күшіне енеді. Басқару қағидаларына анықталған, тұрақтандырылған басқару заңдылықтары жатады. Менеджмент жəне мектепішілік басқарудың негізгі заңдылықтары, ол оқу-тəрбие жұмыстарын басқару, реттеу, сапасын қадағалау.

Бүгінгі таңда білім беру саласында көптеген модернизациялар жүргізіліп жатыр. Орта білім берудің 12 жылдық моделі, кәсіптік және техникалық білім берудің мазмұнының жаңартылуы, электронды оқыту, зияткерлік мектептер арқылы жоғары оқу орындарына дарынды шәкірттер дайындау, білімді жаңа деңгейге көтеру бірқатар инновациялық жобаларға бастама болып, инновациялық оқыту әдісі кеңінен қолданыла бастады.

Практикалық сабақ 14. Тақырыбы: Қазіргі мектепті модернизациялау жағдайында білімді сапалы басқару 1. Мектепішілік басқару жүйесі- ұйымдық құрылымы мен қызмет ретінде. 2. Басқару жүйесін дамыту мен әрекеттестіру шарты мен қағидалары.

Мұғалімнің кəсіби шеберлігінің негізі:

Біріншіден, мұғалімнің өмірге көзқарасы, оның идеялық нанымы.

Екіншіден, пəнді жетік білуі, ойын оқушыларға жеткізу үшін жан жақты, терең дайындықпен баруы, оқушылар бойына əдеп, əдет, дағды сияқты жақсы қасиеттерді сіңіруі, моральдық нормаларды білуі.

Үшіншіден, оқыту мен тəрбиелеудің əдістəсілдерін табысты қолдана білуі.

Практикалық сабақ 13. Тақырыбы: Ұжымды дамыту заңдылықтары. Мектептегі әдістемелік қызметті ұйымдастыру формалары мен қағидалары. 1. Мұғалімдердің кәсіби құзіреттіліктерін қалыптастырудағы өзіндік білімнің маңыздылығы.

Мұғалімнің кəсіби құзіреттілігі –нəтижелі білім берудің негізі, оның жан-жақты білімімен, ұстаздық шеберлігімен, оқытудың жаңа əдістерін меңгеруімен өлшенеді. Педагог қаншалықты білімді, шығармашыл болса, оның құзыреттілік аясы да соғұрлым кең болмақ.

Мұғалімнің кəсіби білігін шыңдаудың үздіксіздігі оның шығармашылық қабілетінің дамуының кепілі жəне өзіндік жеке педагогтік тəжірибесінің дамуының алғышарты болып табылады.

Қазіргі заман мұғалімі – рухани дамыған əрі əлеуметтік тұрғыдан есейген, педагогикалық құралдардың барлық түрлерін шебер меңгерген білікті маман, өзін-өзі əрдайым жетілдіруге ұмтылатын шығармашыл тұлға. Ол жоғары білімді шығармашыл тұлғаны қалыптастырып, дамыту үшін жауапты деген.

Қазіргі мұғалімнің құзыреттілігі:

Оқыту мен тəрбиелеу нəтижелерін жүзеге асырудағы кəсіби біліктілігі; ұстаздық шеберлікті шығармашылықпен меңгеруі ; ғылыми əлеуеті мен бəсекеге қабілеттілігін дамытуға деген ұмтылысының болуы ;

• объективтілік, дербес əрекетшілдік жəне мақсаттылық, өзара сынды қабылдай алуы; • өзін интеллектуалды жəне жасампаз маман ретінде көрсете білуі.

Практикалық сабақ 12. Тақырыбы: Ұжымды дамыту заңдылықтары. Мектептегі әдістемелік қызметті ұйымдастыру формалары мен қағидалары.

Білім беру ұйымдарында оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру ережесі Қазақстан Республикасының „Білім туралы” Заңының 5-бабы 25-ші тармақшасына сәйкес және білім беру ұйымдары мен тиісті инфрақұрылымдарда оқу-әдістемелік жұмысқа басшылық жасауды және үйлестіруді жүзеге асыру үшін әзірленген. Бұл Ереже білім беру ұйымдарында бастауыш, негізгі орта және жалпы орта жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын, орта білімнен кейінгі кәсіптік оқу бағдарламаларын, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу-әдістемелік жұмыстарды реттейді. Ережеде оқу-әдістемелік жұмыс, оқу-әдістемелік басқарма, әдіскер, оқу-әдістемелік бірлестік деген негізгі ұғымдар пайдаланылады.

Әдістемелік жұмыс дегенді мұғалімдер педагогикалық-психологиялық ғылымның жетістігі мен әр педагогтың кәсіби шеберлігінің жан-жақты артуына бағытталған әрекет пен іс шараларға негізделген, жалпы мектеп ұжымының шығармашылық потенциалын байыту мен дамытудың тұтас жүйесі деп түсінеді.

• Ұжымның даму кезеңдері • Оқушылар ұжымы үш кезеңнен өтеді. Ұжымның даму кезеңдерін айқындаған А.С.Макаренко балалар ұжымы дамуының мақсатына, іс-әрекетінің мазмұнына,тәртібіне,балалардың ара-қатынасы тәуелділігіне байланысты ажыратады

Үшінші кезеңде –қоғамдық өмірдегі деректерді, құбылыстарды бағалауда ұжымдық пікір пайдаланылады. Бұл ұжымның өрлеу кезеңі. Ұжым қоғамдық пікірмен сипатталады. Қоғамдық пікір - бұл ұжым мүшелерінің талаптарды,пікірлерді бағалаудағы бірлігі. Ұжымдық талқылау, бағалау, әрекеттілік –қоғамдық пікірдің негізгі ерекшеліктері.

Екінші кезеңде – ұжым өзін-өзі басқаруға көшеді. Бұл кезеңде белсенді топпен жұмыс істеудің маңызы зор. Мұғалімнің қызметі - коммуникативті, яғни балалармен байланыс жасау, ұжымның өмірі үшін оқушылардың ынтасын қуаттау, жалпы міндеттерді орындауға барлық оқушылардың күш-қуатын нығайту. Ұжымның осы даму кезеңінде параллельді ықпал жасау принципті қолданылады, яғни тұлғаға талап қою ұжым арқылы жүзеге асырылады.

Бірінші кезең – оқушылар ұжымы жеткіліксіз ұйымдастырылған топ. Бұл кезеңдегі мұғалімнің негізгі қызметі – оқушылардың ұжымдық іс-әрекетін ұйымдастыру, оларды әртүрлі іс- әрекеттерге қатыстыру, ұжымды балаға ықпал жасайтын құралға айналдыру.

Практикалық сабақ 11. Тақырыбы: Педагогикалық ұжымның сипаттамасы Педагогикалық үдерістің жағдайы туралы ақпаратты мектеп жұмысында барлық түрлерін жоспарлау үшін пайдалану.

Педагогикалық ұжымның топтасуы және дамуы идеясы В. А. Сухомлинскийдің педагогикалық жүйесінде практикалық көрініс тапты. Ол әрбір педагогикалық ұжымның езіңдік ерекшелігі болатындығын атап көрсетті. Тәжірибе алмасу сол мектептің жұмысын көшіріп алу емес, қайта оның қызметінің идеялары мен концепцияларын бағалау болмақ деген.

Педагогикалық ұжым адамдардың әлеуметтік жөне кәсіптік бірлестігі ретінде ұжымға тән барлық белгілерді біріктіреді. Ерекше адамдар тобы ретінде мектеп педагогикалық ұжымына жинақылық, басшының болуы, топтасу, салыстырмалы түрде тұрақты және ұзақ мерзімде әрекет ету сияқты қоғамдық жене кәсіптік сипаттар тән. Педагогикалық ұжым сондай-ақ, оқушылар ұжымы да, оның құрамдас бөлігі болып ссептеледі.. Кез келген ұжым сияқты мектептің педагогикалық ұжымының өзіндік ерекшеліктері болады.

Педагогикалық ұжымның ең басты ерекшелігі оның кәсіптік қызметіне байланысты, нақтылай айтқанда жас ұрпақты оқыту мен тэрбиелеуде. Педагогикалық ұжымның көсіптік қызметінің тиімділігі оның мүшелерінің педагогикалық мөдениетінің деңгейімен, тұлғаларының қатынас сипатымен, ұжымдық жөне дербес жауапкершілікті сезінуімен, ұйымшылдық, ынтымақтастық деңгейімен анықталады.

Педагогикалық ұжым - педагогикалық көзқарастарының, сенімдері мен іс әрекеттерінің бірлігімен ұйымдасқан оқу-тәрбие мекемесі (мұғалімдер, тәрбиешілер, директор, оқу ісінің меңгерушісі, мектеп дөрігері) қызметкерлерін біріктіреді.

Педагогикалық ұжымның ұйымдық құрылымы. Ұжым психологиясы жөніндегі зерттеулер /А. И. Донцов, А. Н. Лутошкин, А. В. Петровский, А. Л. Свентицкий және т.б./ ұжымның құрылымы туралы тиянақты мағлүмат береді. Соның ішінде ұжымға әлеуметтік-психологиялық талдау жасағанда, оның ұйымдық құрылымы ресми және бейресми болып бөлшетгіндігін аңғарамыз. Бұл жағдайда құрылым ретінде ұжым мүшелерінің салыстырмалы түрде біршама тұрақты өзара қатынасын атауға болады.

Практикалық сабақ 10. Тақырыбы: Педагогикалық ұжымның сипаттамасы Жоспарлау - мектепті басқарудың функциясы ретінде.

ұжымның педагогикалық кадрлармен жұмысы бойынша іс-әрекеті мұғалімдер мен тәрбиешілердің әдістемелік деңгейін көтеруге бағытталған жұмыстар жүйесі қарастырылады. Педагогикалық ұжым мүшелерінің кәсіби біліктілігі мен дағдысын диагностикалау жоспарланады, ол озат педагогикалық тәжірибені, сондай-ақ тәрбие мен оқыту әдістемесі саласындағы сұраныстар мен тапсырыстарды анықтауға мүмкіндік береді. Жоспарда оқушылардың, сонымен бірге циклдік әдістемелік бірлестіктер, әдістемелік кеңес, әдістемелік кабинет іс-әрекеттері, мектеп мұғалімдерінің психологиялық-педагогикалық мәселелерін зерттеу, мұғалімдер мен тәрбиешілер үшін педагогикалық оқулар, конференциялар, семинарлар, арнайы курстар өткізу мәселелерікөрсетіледі.

Жоспарда тәжірибесі аз мұғалімдерге әдістемелік көмек көрсету, педагогтардың өздігінен білім алуы және олардың педагогикалық шығармашылығын ынталандыру, озат педагогикалық тәжірибені талдап қорытындылау және тарату (ашық сабақтар, әдістемелік көрмелер өткізу, шығармашылық есеп беру, шығармашылық педагогика клубтарын ұйымдастыру, озат тәжірибе мектебін құру және т.б.) көрініс табады. Әдістемелік кеңес пен әдістемелік бірлестіктер жұмысының жоспары осы тараудың құрамды бөлігі болып табылады.

Мектеп жұмысын жоспарлау білім беру жүйесіндегі мемлекеттік құжаттарды, білім стандарттарын және тұжырымдарды озық іс– тәжірибелерді басшылыққа алу, мектеп жұмысын басқаруда демократиялық пен ізгілікке негіздеп құрудың үлгісі қабылдау арқылы жүзеге асырылады.

Жоспарлау барлық басқару қызметтерінің табиғи байланысын қамтамасыз етеді. Жоспарлау (іс-әрекет жоспарын дайындау) өзінің барлық іс-әрекеттерінің тиімділігін көтеруге бағытталған әрекеттер мен іс-шаралардың негізгі түрлері ретінде анықталады.

Мектеп жұмысын жоспарлау - мектеп басшысының қабылдаған іс – әрекеттер мен шешімдер жиынтығы.

Жоспарлау – уақыт бойынша үрдістерді реттеу, үрдістердің арасындағы ұтымды байланыстар мен олардың ортасын ұйымдастыру.

Практикалық сабақ 9. Тақырыбы: Тұтас педагогикалық үдерісті басқару және педагогикалық талдау

Басқарудың мұндай жалпы қағидаларына жататындар:

педагогикалык жүйелерді басқаруды демократизациялау мен ізгілендіру; басқарудағы жүйелілік пен тұтастық; орталықтандыру мен таратуды (децентрализация) ұштастыру; бірыңғай және алқалық баскару бірлігі; педагогикалық жүйелерді басқарудағы ақпараттар объективтілігі мен толықтығы.

Педагогикалық үдерісті басқару — қойылған мақсатка сәйкес шешім кабылдау, ұйымдастыру, бақылау, баскару объектісін реттеу, алынған ақпараттарды талдау және қорытындылау іс-әрекеті болып табылады.

Оқытудың жаңа технологиясы іс-әрекеттің жоспарланған нәтижесіне жетудің шартты тәсілі ретінде қарастырылатын жаңа әдістердің жиынтығынан тұрады. Оның дәстүрлі оқыту технологиясынан ерекшелігі мынада: - білім алушы тұлғаның интеллектуалды дамуы аз уақыт ішінде қабылдау дәрежесінің жоғары мөлшеріне жетуіне бағытталғандығы; - білім алушы мен мұғалімнің белсенділігінің сәйкес болуы; - мұғалім мен білім алушының өзара қарым - қатынасында жауапкершіліктің міндеттілігі.

Практикалық сабақ 8. Тақырыбы: Мектептің тұтас педагогикалық үдерісінің диагностикасы.

Педагогикалық тәжірибеде қадағалаудың бірнеше түрі бар, олар: алдан-ала, ағымдық, мерзімдік, тақырыптық, қорытынды және өтілген материал ізімен.

Педагогикалық іс-әрекет нәтижесіне сәйкес қойылған мақсат мұғалімнің педагогикалық процесс жағдайы жайындағы ақпараттарды игеру дәрежесіне тікелей тәуелді болады. Міне, осыдан келіп педагогикалық процестің өту барысы мен кезеңдер нәтижелері әрі қорытынды көрсеткіштері туралы ақпарат алу мақсатында мұғалімде мектептің педагогикалық процесін диагностикалау білімі мен дағдысы болуы қажеттігі туындайды. Диагностиканың көмегімен белгіленген мақсат, міндеттердің табысты орындалуы анықталып барады.

Ағымдағы қадағалау- оқу барысында ұйымдастырылып, білім, ептілік және дағдылардың қалыптасу дәрежесін, сонымен бірге игерілген материалдың қаншалықты терең және берік бекігенін анықтау үшін қолданылады.

Мерзімді қадағалау- белгілі уақыт аралығындағы жұмыстардың қорытындысын алуға пайдаланылып, тоқсан немесе жарты жылдықта жүргізіледі.

Алдын-ала қадағалау – диагностикалық міндеттерге орай жүргізіледі. Ондағы мақсат-оқушылардың оқуды бастауға дейін игерген білім, ептілік дағдыларының деңгей, дәрежесін анықтау.

Диагностика өз ішінде бақылау мен тексеруді, бағалау мен бағаны, жинақталған статистикалық деректер талдауын, дидактикалық процестің жүрісін, бағытын және жобалануын қамтиды. Диагностикалаудың маңызды бөлігі-бұл қадағалау. Қадағалау - білім, ептілік және дағдылардың игерілу поцесіне бақылау қоюды білдіреді.

Диагностика –бұл диалектикалық процестің нәтижесін анықтау. «Диагностика» түсінігінің мәні «білім, ептілік және дағдыларды тексеру» түсінігімен салыстырғанда анағұрлым тереңдеу әрі кең. «Тексеру» нәтиженің тек көрсеткіштерін ғана білдіреді, не себепті болғаны жөнінде дерек бермейді. Ал диагностикалауда нәтиже өзіне қол жеткізген әдіс-тәсілдермен бірге қарастырылады, дидактикалық процестің бағыт-бағдарын, ілгерілі не кері қозғалысы анықталады.

Тақырыптық қадағалау-тақырып, бөлім материалдары өтіліп болған соң өткізіледі.

Қорытынды қадағалау- оқу процесінің соңғы нәтижелерін жинақтау үшін қолданылып, пән бойынша барлық білім, ептіліктер мен дағдылар жүйесін қамтиды.

Диагностикалық әдістемелермен жұмыс істеу ережесі:

4. Кез келген нәтиже сынып оқушыларының игілігі үшін қызмет етуі керек. 5. Педагогикалық диагностиканың қажеттігі оқушыларға түсіндіріліп айтылуы керек.

3. Диагностикалық зерттеудің нәтижесі сынып ісіне қатысы жоқ адамдардың талқысына салынбауы керек.

. 2. Диагностиканың мазмұндық сипоты болуы шарт және зерттеушілік қызметке кең жол ашуы керек.

1. Диагностикалық әдістеменің мазмұны күтілетін нәтижеге бағытталуы керек.

Жаңашылдық (новация) – бұл шығармашылық ғылыми – зерттеу немесе өндірістік қызметтің өнімі, кез – келген құбылыс, оны пайдалану адам өмірінің нақты өмір сүру сферасында белгілі бір нәтижеге қол жеткізеді. Жаңашылдық – бұл ерекше сипаты болып қоғамға бұрынырақта белгісіз болған өнімдерді тұрақты іздеу мен жасап шығару болып табылатын, шығармашылық қасиеті бар тұлғалар қызметінің қорытындысы.

Диагностиканың негізгі әдістемелік міндеті

Мектептегі, сыныптағы тәрбие үрдісінің нақ осы кездегі даму ерекшеліктерін анықтау. Оқушы тұлғасының дамуына бәрінен аз әсер ететін тәрбие үрдісін ұйымдастырудың неғұрлым тиімді педагогикалық құралын, форматы мен ямалдарын анықтау.

Тұлға мен ұжым дамуының мүмкін жолдарын болжау, тәрбие үрдісінің болашақта мүмкін күйі мен оның нәтижесін (балалар тәрбиелілігі тенденцияларын, ұжымның даму динамика сын) көре білу.

Диагностика - оқушының даму үрдісі мен нәтижесін талдау

Психологиялық-педагогикалық диагностика – бұл оқу-тәрбие жұмысын оңтайландыру мақсатында оқушының жеке-психологиялық ерекшелігін және балалар ұжымының әлеуметтік-психологиялық мінездемесін зерттеуге бағытталған бағалау тәжірибесі. Адамды барлық жағынан тәрбиелеу үшін, оны барлық жағынан білу керек.

№ 7 Практикалық сабақ

Тақырыбы: Тұтас педагогикалық үдерісті басқару және педагогикалық талдау

"Диагностика" ұғымының мәні, түсінігі.

Философия тарихында жүйе ұғымы кейде онтологиялық мағынада, кейде гносеологиялық мағынада, ал кей уақыттарда осы екі мағынада да түсініліп келген. Француз философы П. А. Гольбах (1723 – 1789) әлем бөліктерінің ішкі өзара байланысын атап өте отырып, бұл ұғымды біртұтас әлемге қатысты қолданған. Классикалық неміс философиясының негізін қалаушы И.Кант жүйе ұғымына “бір идеямен біріктірілген, сан алуан білімдер бірлігі” деген анықтама беріп, оны гносеологиялық мағынада түсінген. Солай бола тұра ол Жүйені іштей тұтастыққа бірікпеген білімдер жиынтығына – агрегатқа қарама-қарсы қойды. Гегель болмыс пен ойлаудың тепе-теңдігі принципіне сүйеніп, жүйе ұғымын онтологиялық мағынада да, гносеологиялық мағынада да қолданады. Ол категориялар жүйесі түріндегі диалектика ілімін негіздеді.

Мектеп – педагогикалық жүйе және басқару нысаны

Басқару қағидаларына анықталған, тұрақтандырылған басқару заңдылықтары жатады. Менеджмент және мектепішілік басқарудың негізгі заңдылықтары, ол оқу-тәрбие жұмыстарын басқару, реттеу, сапасын қадағалау. Мектепішілік менеджменттің заңдылықтарына талдау, мақсатқа жету, басқарудағы еркіндік және мұғалімдердің түрлі басқару жұмыстарына дайын болуы жатады.

Жүйе

Жүйе (лат. systēma, гр. σύστημα– бөліктерден құралған тұтастық, қосылыс) – бір-бірімен қарым-қатынаста және байланыста болатын, сөйтіп белгілі бір тұтастық, бірлестік құратын көптеген құрамдас бөліктер жиынтығы; агрегаттар мен машиналардың территориялық принциппен емес, жұмыс істегенде атқаратын міндетіне негізделіп біріктірілген құрылымдар жиынтығы.

№6 Практикалық сабақ

Тақырыбы: Мектепті басқарудағы мектеп құжаттарының рөлі

Инновациялық процестерді басқаруда нәтижеге бақылау жасау үлкен маңызға ие.Бақылаудағы міндеттер:

Жеткен нәтижелерді бағамдық талдауға салу,білімділік әс- әрекет процестерін реттеуге байланысты жұмыстар жүргізу үшін қажетті тұжырымдар жасау. Ұжым кейпі мен іс – әрекеттеріне түзетулер енгізу мақсатында инновациялық процестің барлық қатысушыларының қызметтері мен жұмыс нәтижелеріне баға беру;

қорытынды шығару Кешенді мақсатты бағдарламаға сәйкес инновацияларды басқару нәтижелерін бағалау және басқару ықпалдарын ретке келтіруге оңай ұсыныстар беру.

Инновациялық процесс қатысушыларын ақпараттандыру мен ынталандыру үшін тәра және кері байланыс өзектерін қалыптастыру

Жаңашылдық болып мыналар табылуы мүмкін: бұйым түрі, техника мен технология, ұйымдастырушылық нысан, тәжірибелік құрал, идея, қызмет түрі, материалды объект, өнертабыс, және т.б.

№5 Практикалық сабақ

Тақырыбы : Жаңашылдық қызмет нәтижелері, олардың жетістіктері мен болжау шарттары

Тақырыбы: Білім берудегі менеджмент. Педагогикалық менеджмент мақсаттары, міндеттері, қызметі

Басқару іс-әрекеттері процесінде төмендегідей қызметтер орындалады:

ынталандыру

реттеу

ұйымдастыру

жоспарлау

мақсаттар айқындау

Білім беру жүйесін басқару ұғымы

Қазіргі білім беру жүйесінің дамуындағы бір ерекшелік — білім беруді мемлекеттік-қоғамдық басқару болып табылады. Білім беру жүйесін мемлекеттік баскару сипаты мынадай қағидалар принциптер жиынтығымен анықталады: • білім берудің ізгілік сипатта болуы; • білім беру жүйесінің ұлттық мәдениеттерді және салт-дәстүрлерді мемлекеттік тараптан қорғауы; • білім берудің жалпыға бірдейлігі; • білім берудің зиялылығы; • білім берудегі еркіндік пен плюрализм; • білім берудің демократиялық сипатта болуы

Кәсіби педагогикалық іс-әрекет педагогикалық жүйелерді басқару мәнін, принциптерін, мазмүнын толык білуді кажет етеді. Педагогикалық үдерісті басқару — қойылған мақсатка сәйкес шешім кабылдау, ұйымдастыру, бақылау, баскару объектісін реттеу, алынған ақпараттарды талдау және қорытындылау іс-әрекеті болып табылады. Басқару объектісі биологиялық, техникалық, әлеуметтік жүйелер бола алады. Білім беру әлеуметтік жүйеге жатады және елдің, өлкенің, облыстың, қаланың және ауданның аумағында қызмет етеді. Сондықтан басқару субъектілері министрлік, облыстық, қалалық, аудандық білім беру басқармалары болып бөлінеді.

№ 4 Практикалық сабақ

Тақырыбы: Білім беру жүйесін басқарудың мемлекеттік-қоғамдық сипаты

Бүгінгі таңда жоғары білікті еңбек ресурстарын даярлауға жаңа мағына бере отырып – ұйымның және қоғамның бәсекеге қабілетті дамуын қамтамасыз ету қажет.

Білім беру қызметтері жағдайын зерттеуге бағытталған маркетинг жүйесін құру және нарық талаптарының өзгерісіне икемділікпен қарау.

Институт мәртебесін көтеру есебінен оқытушылар мен қызметкерлердің материалдық тұрақты жағдайының өсуін қамтамасыз ету, сапалы білім беру қызметтерін көрсету және еңбек төлемі жүйесін жетілдіру.

Оқытушылар мен студенттерді ғылыми-зерттеу қызметіне тартуды қамтамасыз етуші себепті механизмдерді құру есебінен іргелі және қолданбалы зерттеулердің көлемін кеңейту.

Тақырыбы: Білім беру сапасы ғылыми басқарудың мақсаты мен нәтижесі ретінде педагогикалық менеджмент сапасының талаптары

Білім беру үдерісінің сапасын арттыруға бағытталған сапа менеджмент жүйесі

Педагогика ғылымының тұрақты дамуына аймақтық, ұлттық және әлемдік мәдени-экономикалық кеңістікте еркін бағытталатын, жиынтық ресурстарды қолдану тиімділігін арттыра білетін және оны қолдану мен арттырудың жаңа, тиімді әдістерін таба білетін білікті еңбек ресурстарының қолда болуын талап етеді.

№3 Практикалық сабақ

Педагогикалық менеджменттің негізгі міндеттеріне мыналарды жатқызуға болады:

Жиналыстар, педагогикалық кеңестер, семинарлар өткізу туралы нұсқаулар беру;

Басқару шешімдерін рәсімдеу, оқыту мазмұнына сәйкес бағдарламалар мен жоспарлар дайындау, оның орындалу мерзімі мен жауапты қызметкерлерін көрсету;

Басқару шешімдерін дайындау және қабылдау, кадрларды іріктеу және оның кәсіби біліктілігі мен психологиялық ерекшеліктеріне қарай өзара міндеттерін бөлісу, кеңестер беру, т.б..

Қарамағындағы қызметкерлердің жұмысын жоспарлау, яғни іс-қимыл стратегиясын әзірлеу;

Педагогикалық менеджмент міндеттері басқару мазмұнымен анықталады. Басқару мазмұны функцияланының мына төмендегі компоненттердің өзара үйлесімділігі:

Бақылау

Реттеу

Ұйымдастыру

Жоспарлау

Педагогикалық менеджменттің міндеттері.

Педагогикалық менеджмент субъектері қызметінің мақсаты. Мақсат нәтиже үлгісі.

Менеджмент субъектісі ретінде оқытушының жете білушілігі оның кәсіби функцияларын орындауға даярлығы, әлеуметтік құрылымдармен үйлесімді бірлікте болуымен және оның психологиялық-педагогикалық дайындығымен сипатталады.

Педагогикалық менеджмент тұрғысынан алғанда кез келген оқытушы оқу-танымдық процесінің менеджері болады (оларды басқару субъектісі ретінде), ал орта білім беру мекемелерінің жетекшісі – жалпы алғанда оқутәрби процесінің менеджері (осы процесті басқаратын субъект ретінде).

Педагогикалық менеджмент – бұл қағидалардың, әдістердің, ұйымдастырылған формалардың, технологиялық әдіс жинақтарының қызметін көтеруге және дамытуға бағытталған педагогикалық жүйелерді басқару.

Тақырыбы: Педагогикалық менеджменттің жүйелі сипаты

№2 Практикалық сабақ

№1 Практикалық сабақ

Педагогикалық менеджмент

Педагогикалық менеджменттің негізгі құрылымдары:

білім беру компоненті, оқу-тəрбие үрдісін ұйымдастыру, оның оқыту үрдісін басқарудың əдістері, тəсілдері, формалары, құралдары, ұстанымдарымен байланысын ұсынады; мотивациялық компонент, біріккен еңбек үрдісіне жекелеме қатысушыларға мақсат қоюды ұсынады; когнитивті компонент,

Педагогикалық менеджменттің негізгі міндеттері:

адамдарды ортақ мақсатқа жұмылдыру; педагогикалық ұжымдағы əрбір қызметкердің қажеттіліктерін дамыту жəне оны мүмкіндігінше қанағаттандыру;

адамдардың дамуын жетілдіру; педагог қызметкерлердің коммуникациялық дағдыларын, жеке жауапкершіліктерін дамыту;

үрдісті жоспарлау, ресурстармен қамтамасыз ету; педагог қызметкерлердің жоғары ынталандыруын туғызу; үрдісті бақылау жəне түзету; оқыту үрдісін жетілдіру, оның тиімділігін арттыру; нəтижеге қол жеткізу, тиімді басқару.

Педагогикалық менеджмент мақсаты-басқару ұстанымдары, əдістері мен функцияларына негізделген тиімді (рационалды) басқаруды қамтамасыз ету, ортақ мақсатқа ұжымды жұмылдыру, адами ресурстарды дамыту, еңбек өнімділігін арттыру, педагог қызметкерлердің ынталандыру белсенділігін туғызу, олардың ішкі, сыртқы мүмкіндіктерін еңбек əрекетінде өнімді қолдану,басқарудағы қарама-қайшылықтарды жеңу жолдарын табу, іздеу.

Басқару жүйесінің элементтері

Басқару мақсаты

Басқару әдістері

Басқару процесі

Басқару құрылымы

Басқару функциясы

Білім беру және тәрбиелеу процесін тиімді басқару теориясы,әдістемесі, технологиясы

подтема

МЕНЕДЖМЕНТ

басшының басқа адамдардың еңбегін, интеллектісін пайдаланып, қызығушылығын тудыра отырып көздеген мақсатына жете білуі;

әлеуметтік процестер мен адамдарды басқару өнері мен ғылымының ұштасуы.

бұл қазіргі кезде тек қана басқарушыға ғана емес, кез келген маманға қажет білім жиынтығы;

басқарудың старатегиялары, философиялары, принциптері, әдістері, түрлері мен құралдарының жиынтығы;