Categories: All

by ΕΛΕΝΗ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ 13 years ago

757

New Map

Στην ελληνική γραμματική, οι ονοματικοί προσδιορισμοί διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην περιγραφή και τη διασαφήνιση των ουσιαστικών. Υπάρχουν διάφοροι τύποι ονοματικών προσδιορισμών, όπως η παράθεση, η προεξαγγελτική παράθεση, ο επιθετικός προσδιορισμός, η επεξήγηση και ο κατηγορηματικός προσδιορισμός.

New Map

OΝΟΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ

EΤΕΡΟΠΤΩΤΟΙ

AΙΤΙΑΤΙΚΗ
ΔΟΤΙΚΗ
AΝΑΦΟΡΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ
AΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ
YΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ
AΙΤΙΑΣ
AΞΙΑΣ
IΔΙΟΤΗΤΑΣ
YΛΗΣ
ΔΙΑΙΡΕΤΙΚΗ
KΤΗΤΙΚΗ

OΜΟΙΟΠΤΩΤΟΙ

Είναι το ουσιαστικό που προσδιορίζει άλλο ουσιαστικό στην ίδια πτώση.

KΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Εκφέρεται με επίθετο ή μετοχή και αποδίδει στο ουσιαστικό που προσδιορίζει μια παροδική ιδιότητα.


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

1. Κλεοφων υπέρ υμων πάντων αναστάς λέγει.

2. Έάν τόν Θηραμένην αυτόν έλησθε, ποιήσει ώστε τήν πόλιν ελαττωσαι μηδέν.

3. Έναυμάχησαν διεσπαρμέναις ταις ναυσί.

4. Κατεκείμην τήν νύκτα όλην.

5.`Έκαστος άνθρωπος δύο πήρας έχει.


ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Ο κατηγορηματικός προσδιορισμός δεν έχει άρθρο, ενώ το ουσιαστικό που προσ-διορίζεται απ΄αυτόν συνήθως έχει.


2. Ως κατηγορηματικοί προσδιορισμοί χρησιμοποιούνται συνήθως τα επίθετα : πας, άπας, όλος, άκρος, μέσος, έσχατος, μόνος, αυτός και έκαστος.


ΠΡΟΣΟΧΗ

Τα παραπάνω επίθετα όταν συνοδεύονται από άρθρο λειτουργούν ως επιθετικοί προσδιορισμοί.

6. `Ήκεις φέρων πλήρη τόν μισθόν.

7. Μόνοι οι θεοί άνευ λύπης διάγουσιν.

8. Σύ τουτο μόνη των Κάδμείων ορας.

9.Οι Άθηναιοι ελεύθεραις ταις ψυχαις επολιτεύοντο.

EΠΙΘΕΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Είναι το επίθετο που προσδιορίζει ένα ουσιαστικό και φανερώνει μια μόνιμη ιδιότητά του. Επίθετο και ουσιαστικό συμφωνούν κατά γένος, αριθμό και πτώση.


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

1. `Υμεις, ω άνδρες Άθηναιοι, ουκ ηνέχεσθε ταυτα.

2. `Ο Θηραμένης επιβουλεύων τω πλήθει τω ημετέρω αναστάς λέγει.

3. `Η εμή μήτηρ απέθανεν.

4. Δύο άνδρας είλοντο στρατηγούς.




5. `Ο Εύξεινος πόντος εστί λαμπρός.

6. `Η Περικλέους γνώμη νενικυια εστί.

7. Τοσόνδε ειπών επορεύετο.

8. `Η πρώτη εκκλησία εγένετο περί της ειρήνης.

9. Οι παρά Λακεδαιμονίων ήκοντες έλεγον.

10. Ουδενί τρόπω οιόν τ΄εστί ποιειν ταυτα.



EΠΕΞΗΓΗΣΗ

Διασαφηνίζει την έννοια του ουσιαστικού που προσδιορίζει και το οπίο είναι γενικό και αόριστο. Μεταφράζεται με το δηλαδή.


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

1. Ένταυθα αφικνειται η Συεννέσιος γυνή, η Έπύαξα.

2. `Ημας ο κοινός ιατρός θεραπεύσει, ο χρόνος.


ΠΑΡΑΘΕΣΗ

Δίνει στο ουσιαστικό που προσδιορίζει ένα κύριο και γνωστό γνώρισμα. Μπορεί να αναλυθεί σε αναφορική πρόταση.


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

1. Κλεοφων ο στρατηγός αντειπεν.

2. ¨Εγώ καί ο Διόμνηστος ο αδελφός τριηραρχουμεν.

3. Άναχωρήσαντες επί τά σφέτερα αυτων βουλεύσαντο.

ΠΡΟΕΞΑΓΓΕΛΤΙΚΗ ΠΑΡΑΘΕΣΗ

Η παράθεση που προσδιορίζει μια ολόκληρη πρόταση κανονικά προτάσσεται και γι΄αυτό λέγεται προεξαγγελτική παράθεση.


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

1. Τό μέγιστον, ειρήνην αντί πολέμου έχομεν.


ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Ως προεξαγγελτικές παραθέσεις χρησιμοποιούνται οι φράσεις : τό μέγιστον, τό της παροιμίας, τό λεγόμενον, τό δεινότατον, τουναντίον κ.λ.π